Στο πλαίσιο αυστηρής περικοπής δαπανών, τον Μάιο του 2009 η Υπηρεσία Εξωτερικών Υποθέσεων (Foreign Agricultural Service) τoυ Αμερικανικού Υπουργείου Γεωργίας (USDA), αποφάσισε το κλείσιμο του Γραφείου Γεωργικού Ακολούθου στην Αμερικανική Πρεσβεία της Αθήνας, μετά από 65 ολόκληρα χρόνια επιτυχούς λειτουργίας. Με την απόφαση αυτή εκτός από την Ελλάδα, κλείνουν επίσης τα γραφεία γεωργικών ακολούθων στην Ιρλανδία, την Πορτογαλία, τη Δανία και αλλού και επίσης μειώνεται το προσωπικό στη Γαλλία, Γερμανία, Σκανδιναβία και Κάτω Χώρες. Η απόφαση πάρθηκε με το επιχείρημα ότι η Ευρωπαϊκή αγορά γεωργικών προϊόντων κρίνεται από τις ΗΠΑ σαν ώριμη αγορά (mature market) με το ενδιαφέρον των ΗΠΑ να στρέφεται σε αναδυόμενες εκτός της ΕΕ αγορές, την Αφρικανική Ήπειρο, την Ασία και κυρίως την Κίνα (emerging markets).
Μέχρι σήμερα, το γραφείο τύπου της Αμερικανικής Πρεσβείας δεν προέβη σε καμία επίσημη ανακοίνωση για το γεγονός τόσο προς την προηγούμενη όσο και την τωρινή Ελληνική Κυβέρνηση, ούτε προς τους αντίστοιχους Υπουργούς Γεωργίας. Πρέπει να σημειωθεί ότι κανένας δεν ενδιαφέρθηκε από τα στελέχη του ΥΠΑΑΤ ή του ΥΠΕΞ για την εξέλιξη αυτή η οποία ουσιαστικά ξεκίνησε από τις αρχές του 2009 με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης των ΗΠΑ, ούτε κανείς βεβαίως από τους εκάστοτε υπεύθυνους Γεωργίας των κομμάτων.
Σύμφωνα με πηγές του ΑγροΤύπου, η Ελλάδα θα καλύπτεται από τον Αμερικανό Γεωργικό Ακόλουθο με έδρα τη Ρώμη χωρίς Έλληνα Βοηθό Ακόλουθο στην Αθήνα ο οποίος μάλιστα κάλυπτε και την Κύπρο σε θέματα γεωργίας.
Σύμφωνα με πηγές του ΑγροΤύπου, η Ελλάδα θα καλύπτεται από τον Αμερικανό Γεωργικό Ακόλουθο με έδρα τη Ρώμη χωρίς Έλληνα Βοηθό Ακόλουθο στην Αθήνα ο οποίος μάλιστα κάλυπτε και την Κύπρο σε θέματα γεωργίας.
Ήδη η Ρώμη καλείται να καλύψει Ιταλία, Μάλτα, Ελλάδα, Αλβανία, Κροατία, Κύπρο και Βοσνία-Ερζεγοβίνη με μείωση και του δικού της προσωπικού, γεγονός που υποδηλώνει την εκ των πραγμάτων δυσκολία να συνεχιστεί η «ως άλλοτε» παραγωγική συνεργασία στα θέματα Γεωργίας & Τροφίμων μεταξύ της Ελλάδας και των ΗΠΑ, όταν μάλιστα η χώρα μας δεν διαθέτει Ομόλογο Γεωργικό Ακόλουθο στην Ουάσινγκτον που ποτέ δεν διέθετε άλλωστε.
Σύνδεσμοι και Εξαγωγείς/Εισαγωγείς Αγροτικών προϊόντων, Τροφίμων, Συστατικών Τροφίμων, Τεχνολογίας και Γεωργικών εφοδίων στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα έχουν υποβάλλει διαβήματα προς το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ και την Πρεσβεία της Αθήνας, χωρίς να λάβουν ουσιαστικές ή καθόλου απαντήσεις για τις αποφάσεις αυτές.
Σύνδεσμοι και Εξαγωγείς/Εισαγωγείς Αγροτικών προϊόντων, Τροφίμων, Συστατικών Τροφίμων, Τεχνολογίας και Γεωργικών εφοδίων στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα έχουν υποβάλλει διαβήματα προς το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ και την Πρεσβεία της Αθήνας, χωρίς να λάβουν ουσιαστικές ή καθόλου απαντήσεις για τις αποφάσεις αυτές.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να κρίνεται με τα ίδια κριτήρια που κρίνονται η Δανία, η Ιρλανδία ή η Πορτογαλία, λόγω:
- της διαφορετικής δομής της γεωργίας της και της εγχώριας ζήτησης προϊόντων εισαγωγής (σπόροι σποράς φυτών μεγάλης καλλιέργειας και λαχανικών, σόγιας, ξηρών καρπών, τροφίμων προστιθέμενης αξίας, συστατικών & πρώτων υλών βιομηχανίας τροφίμων, τεχνολογίας, κλπ).
- των δασμολογικών και φυτοϋγειονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν ελληνικά προϊόντα με προορισμό τις ΗΠΑ (π.χ. μεταποιημένο ροδάκινο, ελαιόλαδο, φέτα, κλπ) αλλά και αντιστρόφως (για εκείνα που εισάγονται στην Ελλάδα από τις ΗΠΑ με πολλά προβλήματα στη σήμανση και τη συνοδευτική πιστοποίηση),
- της γεωπολιτικής της θέσης στη ΝΑ Ευρώπη με συνεχώς αυξημένη διακίνηση χιλιάδων τόνων αμερικανικών γεωργικών προϊόντων transit προς τα Βαλκάνια και βορειότερα (από ελληνικά Λιμάνια, κύρια της Θεσσαλονίκης),
- της ιδιαιτερότητας που χαρακτηρίζει τις «ρευστές» Εθνικές Αγροτικές Πολιτικές της χώρας μας απέναντι π.χ. στην ΚΑΠ και τον ΠΟΕ, οι οποίες άλλοτε ευθυγραμμίζονται και άλλοτε όχι, ενίοτε προκαλώντας προβλήματα στις σχέσεις μας και με Τρίτες χώρες εκτός ΕΕ, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ (βλ. υπόθεση απαγόρευσης εισαγωγής σιτηρών από τις ΗΠΑ, εμπόδια στην εισαγωγή συμβατικών σπόρων σποράς υψηλών αποδόσεων, κλπ).
Με αυτή την μη αναμενόμενη «δορυφοροποίηση» της Ελλάδος στα γεωργικά θέματα, μιας καθαρά γεωργικής ευρωπαϊκής χώρας, η χώρα μας υποβαθμίζεται σημαντικά και εξισώνεται «προς τα κάτω» παρέα με «άνευ γεωργικής σημασίας» περιφερειακές χώρες της Ευρώπης, αντί να παίξει ιδιαίτερα κυρίαρχο ρόλο στα Βαλκάνια σε θέματα γεωργικής ανάπτυξης και εμπορίου και από ότι φαίνεται με τη σύμφωνη άποψη της σημερινής Αμερικανικής διπλωματικής αποστολής στην Ελλάδα. Για μια φορά ακόμη οι ΗΠΑ επιλέγουν, αντί της Αθήνας, τη Ρώμη για να χειρίζονται και να προωθούν τα συμφέροντά τους στα Βαλκάνια, αγνοώντας το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελούσε και αποτελεί αφενός μικρή αλλά δυναμική αγορά τους, αλλά και τον καλύτερο πρεσβευτή στα βαλκάνια όσο αφορά το εμπόριο τροφίμων, την ανάπτυξη και τις επενδύσεις στον γεωργικό τομέα, μάλιστα σε περίοδο γενικευμένης κρίσης που επηρεάζει δραματικά την παραγωγή, τη διαθεσιμότητα και την κατανάλωση τροφίμων.
Οι ελληνικές κυβερνήσεις απορροφημένες στην καθημερινή «νοσηλεία» της εθνικής οικονομίας, ικανό μέρος της οποίας αποτελεί και η γεωργία, δεν δείχνουν να ασχολούνται, να ενδιαφέρονται ή έστω να παρακολουθούν τις εξελίξεις. Το κλείσιμο του γραφείου Γεωργικών Υποθέσεων (USDA) στην Αθήνα, ανεξάρτητα με ποιό σχήμα επινοείται η κάλυψη του κενού από την Αμερικανική πλευρά, αλλά και της περιορισμένης δυνατότητας που διαθέτει η Ρώμη να αντιλαμβάνεται και να χειρίζεται θέματα ιδιαιτερότητας που αφορούν τον Ελληνικό χώρο και τα Βαλκάνια, κρίνεται ως «σιωπηλή» υποβάθμιση και λανθασμένη επιλογή η οποία διαχρονικά αναμένεται να συσσωρεύσει προβλήματα στον ανεμπόδιστο έλεγχο και τη διακίνηση γεωργικών αγαθών και τεχνολογίας στην περιοχή. Επί πλέον, λαμβάνοντας υπόψη την ανυπαρξία σώματος ελλήνων γεωργικών ακολούθων όχι μόνον στις ΗΠΑ αλλά και παγκοσμίως, η κάθε μορφής συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών σε θέματα γεωργίας, θα συνεχίζει να αντιμετωπίζει τεχνικά προβλήματα τα οποία από το 1944 μέχρι σήμερα επιλύονταν από άξιο επιτελείο εμπλουτισμένο με έλληνες επιστήμονες και αμερικανούς βετεράνους ακολούθους σε όφελος των ΗΠΑ αλλά και της χώρας μας.
Μαίρη Λυμπεροπούλου
