Έχει ειπωθεί πολλές φορές και από πολλά διαφορετικά στόματα, από επιστήμονες, ειδικούς εμπειρογνώμονες, παραγωγούς, ακόμα και από την Agrenda σε κατά καιρούς άρθρα της: η Θεσσαλία έχει όλα τα φόντα να γίνει μία νέα Ιεράπετρα, εφάμιλλη ή και ανώτερη της τελευταίας ως προς το θερμοκηπιακό της δυναμικό.
Ο θεσσαλικός κάμπος, ευλογημένος από τη φύση, διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να αποτελέσει μία ηγεμονική ζώνη θερμοκηπιακών καλλιεργειών, με στάνταρ ποιότητας και απόδοσης υψηλότερα και από αυτά φημισμένων περιοχών του εξωτερικού, όπως του ισπανικού νότου.
Αφενός, πρέπει να αναλογιστεί κανείς ότι ένα μεγάλο τμήμα της αγροτικής παραγωγής της χώρας μας παράγεται στη Θεσσαλία (15% επί του συνολικού ΑΕΠ από την πρωτογενή παραγωγή, ενώ 30% του εργατικού δυναμικού εργάζεται στον πρωτογενή τομέα). Αφετέρου, παράλληλα με την πρωτογενή παραγωγή, στη Θεσσαλία έχει αναπτυχθεί μία σημαντική μεταποιητική βιομηχανία γεωργικών προϊόντων. Άλλο δεδομένο που πρέπει να έχει κανείς κατά νου αποτελεί το γεγονός ότι στη Θεσσαλία η γεωργία είναι εκτατική και καταλαμβάνει μεγάλες πεδινές εκτάσεις.
Είναι εμφανές λοιπόν πως η στροφή προς νέου τύπου καλλιέργειας θα δώσει νέα πνοή και ώθηση σε μία από τις σημαντικότερες αγροτικές περιοχές της χώρας. Η ανάπτυξη μιας νέου τύπου βιώσιμης γεωργίας, βασισμένης στην ποιότητα και την ευελιξία στις συνθήκες της αγοράς, που δεν είναι έρμαιο των κοινοτικών επιδοτήσεων και διαχειρίζεται παράλληλα αειφορικά τους φυσικούς πόρους, έχει προταθεί από πολλούς φορείς και εκπροσώπους του χώρου ως μία σωστή κατεύθυνση.
Οι νέες τεχνικές στον χώρο των θερμοκηπιακών καλλιεργειών σε μία μεγάλη περιοχή που περιμένει, κυριολεκτικά, την αξιοποίησή τους, όπως η Θεσσαλία, θα μπορούσε να προσφέρει σημαντική διέξοδο στους αγρότες και να βγάλει από το τέλμα την ελληνική γεωργία. Στις επόμενες σελίδες, η Agrenda παρουσιάζει συμπεράσματα και στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε ημερίδα για τις τεχνικές ανάπτυξης των θερμοκηπίων στη Θεσσαλία που πραγματοποιήθηκε στον Αλμυρό Βόλου.
Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’80, έχει διαπιστωθεί και διατυπωθεί πολλάκις τόσο από εγχώριους όσο και από ξένους μελετητές, ότι η Θεσσαλία, λόγω εδαφολογικών και κλιματολογικών συνθηκών, μπορεί να καταστεί, τρόπον τινά, ο «λαχανόκηπος» και «ανθόκηπος» της Ευρώπης, παράγοντας εύγευστα προϊόντα, δίνοντας διέξοδο σε χιλιάδες παραγωγούς, και ενισχύοντας τη μεταποίηση για την τυποποίηση των εξαγώγιμων αγροτικών προϊόντων.
Με τα νέα δεδομένα στον χώρο της τεχνολογίας και δη των θερμοκηπιακών καλλιεργειών, φαντάζει πιο εντατική ανάγκη από ποτέ να αξιοποιηθεί το μακράν αγνοημένο δυναμικό του θεσσαλικού κάμπου να μετατραπεί σε δύναμη στα κηπευτικά. Και αυτό μπορεί να καταστεί δυνατό μόνον με την ανάπτυξη και επέκταση των θερμοκηπίων σε μία περιοχή που από τη μια ευνοεί αυτήν ακριβώς την εξέλιξη, από άποψης φυσικών χαρακτηριστικών, και από την άλλη χρειάζεται αυτήν την ανάπτυξη, για να χαρίσει ανάσα ζωής, τόσο οικονομική-αναπτυξιακή (διέξοδος στους ντόπιους παραγωγούς, ώθηση στην τοπική οικονομία) όσο και περιβαλλοντική (εξοικονόμηση των υδάτινων πόρων).
Καιρός λοιπόν είναι τόσο οι ίδιοι οι παραγωγοί όσο και το κράτος να ακούσουν φορείς της Θεσσαλίας, όπως το Κέντρο Έρευνας Τεχνολογίας και Ανάπτυξης Θεσσαλίας (ΚΕΤΕΑΘ) το Εργαστήριο Γεωργικών Κατασκευών και Ελέγχου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και το Επιμελητήριο Τρικάλων.
Πλεονεκτήματα και ανάγκες της Θεσσαλίας
Στην ημερίδα «Σύγχρονες Τεχνολογίες και Τεχνικές σε Μεσογειακά Θερμοκήπια - Προοπτικές Ανάπτυξης στη Θεσσαλία», ο Κωνσταντίνος Κίττας, καθηγητής Φ.Π. και Α.Π. του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και ερευνητής του ΚΕΤΕΑΘ έθεσε τη σπουδαιότητα του θέματος με απλά και ουσιαστικά λόγια: η Θεσσαλία μπορεί να μετατραπεί σε νέα Ιεράπετρα. Οι ίδιοι εδαφοκλιματικοί παράγοντες που συνετέλεσαν στο να γίνει ξακουστή ανά τον κόσμο η Ιεράπετρα για τα θερμοκήπιά της, μπορούν να συμβάλλουν σε μία αντίστοιχη ανάπτυξη στη Θεσσαλία. Μεταξύ των φυσικών πλεονεκτημάτων της περιοχής:
- Η Θεσσαλία λόγω της θέσης της έχει αυξημένη ηλιοφάνεια ακόμα και κατά τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες.
- Το κλίμα είναι κατάλληλο για καλλιέργεια υπό κάλυψη. Το εύκρατο κλίμα της Μεσογείου εξηγεί, άλλωστε, για πιο λόγο έχουν αναπτυχθεί εδώ τα θερμοκήπια (όπως και σε ελάχιστες άλλες περιοχές του κόσμου).
- Τα εδάφη, όπου είναι εγκατεστημένα τα θερμοκήπια, είναι βαθιά, ελαφρά αμμοπηλώδη τα περισσότερα και μερικά μέχρι αργιλλοπηλώδη ή και αργιλώδη. Το PH κυμαίνεται στα περισσότερα από 5,5-6,5, ενώ σε ελάχιστες περιπτώσεις υπερβαίνει το 7.
- Ο Θεσσαλικός κάμπος είναι η μεγαλύτερη πεδιάδα της χώρας και άρα η πλέον κατάλληλη περιοχή για λαχανοκομία.
Μεταξύ των πλεονεκτημάτων σε επίπεδο αγοράς και οικονομίας:
- Ο πρωτογενής αγροτικός τομέας της Θεσσαλίας είναι από τους σημαντικότερους για την οικονομική ανάπτυξη της Περιφέρειας, τόσο από άποψης ΑΕΠ όσο και απασχόλησης (15% επί του συνολικού ΑΕΠ από την πρωτογενή παραγωγή, ενώ 30% του εργατικού δυναμικού εργάζεται στον πρωτογενή τομέα).
- Η Θεσσαλία παρέχει πρώτες ύλες σε σημαντικό μέρος της μεταποιητικής βιομηχανίας.
- Είναι αποδεδειγμένη η προσαρμοστικότητα των Θεσσαλών παραγωγών στις νέες εξελίξεις της αγοράς και της τεχνολογίας.
- Πρόκειται για περιοχή με μεγάλη παράδοση στη γεωργία και άρα ικανή να διαχειριστεί μία ανάπτυξη μεγάλου μεγέθους όπως αυτή που επετεύχθη στην Ιεράπετρα.
Καλύτερες προοπτικές από ξένες χώρες
Το πλέον ενδιαφέρον όμως, που θα μπορούσε να δώσει κίνητρο στους ενδιαφερόμενους αποτελεί το γεγονός ότι κ. Κίττας έχει συγκρίνει διεξοδικά την Περιφέρεια της Θεσσαλίας και με περιοχές του εξωτερικού, π.χ. στην Ιταλία και την Ισπανία, στις οποίες έχουν αναπτυχθεί μεγάλα «συμπλέγματα» θερμοκηπίων α λα Ιεράπετρα και έχει διαπιστώσει την ανωτερότητα των εδαφοκλιματικών στοιχείων του Κάμπου έναντι των ξένων περιοχών. Σε περιοχές φτωχές πριν από λίγα χρόνια, όπως η Αλμερία της Ισπανίας, οι σωστές καλλιεργητικές και επιχειρηματικές τεχνικές που εφαρμόστηκαν στις εκεί θερμοκηπιακές καλλιέργειας, μεταμόρφωσαν άρδην την άλλοτε ασθμαίνουσα περιοχή σε μεγαθήριο αγροτικής παραγωγής, με μεγάλες αποδόσεις, γνωστή ανά ολόκληρο τον κόσμο. Την ίδια στιγμή, χάρη στην τεχνογνωσία που διαθέτει, η Ολλανδία αποτελεί χώρα-πρότυπα στα θερμοκήπια, παρά τις όχι και τόσο ευνοϊκές καιρικές συνθήκες που επικρατούν εκεί (χαμηλές θερμοκρασίες τον χειμώνα που σημαίνει μεγαλύτερες ανάγκες σε θερμότητα).
Αν σε περιπτώσεις, λοιπόν, όπως της Αλμερίας και της Ολλανδίας, τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά, εύλογα αναρωτιέται κανείς σε τι ύψη μπορούν να φτάσουν αντίστοιχες προσπάθειες σε περιοχές όπως η Θεσσαλία, που ξεκινούν εξαρχής με μία σειρά φυσικών και οικονομικών αβαντάζ.
Η ανάγκη όμως της ανάπτυξης των θερμοκηπίων στη Θεσσαλία με όλες τις απαιτούμενες σύγχρονες τεχνικές, δεν απορρέει μόνο από τις καλές προδιαγραφές της περιοχής, αλλά και από τις ανάγκες που αυτή έχει:
- Την οικονομική διέξοδο που θα προσφέρει σε πολλούς παραγωγούς, ως πηγή συμπληρωματικού ή ακόμα και κύριου εισοδήματος. Στους τωρινούς χαλεπούς καιρούς της κρίσης, δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσει κανείς για τη σπουδαιότητα αυτής της εξέλιξης. Πολλοί αγρότες σε τέλμα, λόγω ζημιών σε καλλιέργειές τους ή τα γνωστά τα τελευταία χρόνια προβλήματα με τις κοινοτικές επιδοτήσεις, μπορούν να στραφούν στα θερμοκήπια που προσφέρουν νέου είδους επενδυτικές ευκαιρίες.
- Οι ανάγκες της Θεσσαλίας είναι σημαντικές, αφού χρησιμοποιεί το ¼ του συνολικού νερού άρδευσης της Ελλάδας. Η υπό κάλυψη καλλιέργεια καταναλώνει σημαντικά μικρότερες ποσότητες νερού, σε σχέση με την υπαίθρια και εξοικονομεί έτσι το πολύτιμο για τον θεσσαλικό κάμπο αγαθό. Σύμφωνα με στοιχεία του FAO, οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες έχουν 3-5 φορές μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα χρήσης νερού σε σχέση με τον ανοιχτό αγρό και συνεπώς, η επέκτασή τους θα συμβάλλει στην εξοικονόμηση νερού στη γεωργία.
Αειφορικές τεχνικές στα θερμοκήπια
Αυτό στο οποίο συμφωνούν οι επιστήμονες είναι το γεγονός πως η ανάπτυξη των θερμοκηπιακών καλλιεργειών πρέπει να συνοδεύεται και από τις αντίστοιχες αειφορικές και φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές, τόσο για μικρότερη επιβάρυνση του παραγωγού (εξοικονόμηση εξόδων και μεγιστοποίηση του κέρδους) όσο και για τη μικρότερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος με λιγότερη δαπάνη ενέργειας. Μόνον αν υποστηριχθεί από τις κατάλληλες βιώσιμες πρακτικές, έχει ελπίδα η άνθιση της μοντέρνας καλλιέργειας υπό κάλυψη στη Θεσσαλία. Από μόνη της, η καλλιέργεια υπό κάλυψη δίνει τη δυνατότητα για παραγωγή προϊόντων ποιότητας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους με αποδοτική χρήση των εισροών σε νερό, λιπάσματα, φυτοφάρμακα και εργασία. Οι αειφορικές τεχνολογίες παραγωγής, που έχουν εντοπίσει ως δεδομένες οι ερευνητές του ΚΕΤΕΑΘ Κωνσταντίνος Κίττας, Νικόλαος Κατσούλας (λέκτορας στο Παν. Θεσσαλίας) και Θωμάς Μπαρτζανάς, είναι οι εξής:
Αειφορικές τεχνολογίες παραγωγής
- Ο σωστός σχεδιασμός των συστημάτων κλιματισμού των θερμοκηπίων και η ορθολογική διαχείριση του κλίματος.
- Η εξοικονόμηση ενέργειας και η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
- Η χρήση διχτύων εντομοστεγανότητας και φωτοεκλεκτικών υλικών κάλυψης θερμοκηπίων που περιορίζουν τις εισροές χημικών για φυτοπροστασία, παρεμποδίζουν τα επιζήμια έντομα και μειώνουν τον αερισμό του θερμοκηπίου.
- Η υδροπονική καλλιέργεια φυτών, αφού με την εφαρμογή της είναι δυνατή η ολοκληρωμένη διαχείριση του συστήματος παραγωγής θερμοκήπιο- κλίμα- καλλιέργεια για βελτίωση της ποιότητας των παραγομένων προϊόντων.
- Ο αερισμός των θερμοκηπίων με χειροκίνητα συστήματα οροφής.
- Ψύξη του εισερχόμενου αέρα στο θερμοκήπιο με εξάτμιση νερού από την υγρή παρειά και ο κατάλληλος δροσισμός και χρήση τεχνητής ομίχλης.
- Σκίαση για εξοικονόμηση ενέργειας. Στα διχτυοκήπια, το δίχτυ με 35% σκίαση έχει δώσει τα καλύτερα αποτελέσματα.
- Για να εξασφαλισθεί η βέλτιστη παραγωγή ποιοτικών προϊόντων, ένας υψηλός δείκτης αποτελεσματικότητας χρήσης νερού και μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος θα πρέπει να αποφευχθούν οι μεγάλες απώλειες νερού. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω ενός ολοκληρωμένου υδροπονικού συστήματος.
Το «Πράσινο Θερμοκήπιο» δείχνει τον δρόμο
Σωστή κατεύθυνση προς την ανάπτυξη σύγχρονων θερμοκηπίων στη Θεσσαλία έχει δώσει, από το 2009, η πρόταση για την κατασκευή του Πράσινου Θερμοκηπίου, ενός πρότυπου, ερευνητικού θερμοκηπίου για πιστοποιημένη συμβατική ή/και ολοκληρωμένη βιολογική- κατά κύριο λόγο- παραγωγή και συσκευασία λαχανικών και ανθοκομικών προϊόντων. Στόχος είναι να εξασφαλιστεί η αναγκαία ενέργεια για τη θέρμανση του θερμοκηπίου από εναλλακτικές πηγές. Οι κυριότερες μορφές εναλλακτικής ενέργειας που θα ερευνηθούν είναι η γεωθερμική και το βιοαέριο από βιομάζα. Ανάλογες μορφές ενέργειας χρησιμοποιούνται ήδη σε χώρες του εξωτερικού με θετικά αποτελέσματα. Το μεγαλύτερο κόστος που συνδέεται άμεσα με τη βιωσιμότητα ενός θερμοκηπίου, είναι η θέρμανση. Με τη ραγδαία άνοδο της τιμής του πετρελαίου, οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες τείνουν να καταστούν ασύμφορες. Επομένως, είναι υπαρκτή η ανάγκη για αναζήτηση νέων μορφών ενέργειας για τη στήριξη των θερμοκηπιακών καλλιεργειών, οι οποίες μπορούν να αναπτυχθούν περαιτέρω στο Νομό μας και να τον καταστήσουν ένα από τους βασικούς προμηθευτές θερμοκηπιακών προϊόντων στις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης.
Το θερμοκήπιο θα διαθέτει σύγχρονα αυτοματοποιημένα συστήματα κλιματισμού, εξοικονόμησης ενέργειας, χρήσης Α.Π.Ε., υδροπονίας, συσκευασίας και συντήρησης προϊόντων. Τα αποτελέσματα και η γνώση της ερευνητικής και πειραματικής καλλιέργειας στο πρότυπο «Πράσινο Θερμοκήπιο» θα διοχετεύονται στις θερμοκηπιακές μονάδες της Θεσσαλίας μέσω της χρήσης νέων τεχνολογιών στις οποίες ήδη επενδύει το Επιμελητήριο Τρικάλων αξιοποιώντας ευρωπαϊκά προγράμματα.
Κάτι τέτοιο, όπως προαναφέρθηκε, προϋποθέτει τη χρήση καινοτόμων τεχνολογιών στη διαδικασία της παραγωγής, η εφαρμογή των οποίων θα οδηγήσει σε θερμοκήπια φιλικότερα στο περιβάλλον. Ωστόσο, οι μελετητές έχουν διαπιστώσει σε πρώτη φάση πως η τεχνολογία και τεχνογνωσία που έχει αναπτυχθεί στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, δεν μπορεί να μεταφερθεί κατευθείαν στη Μεσόγειο, καθώς είναι συχνά ακατάλληλη για προβλήματα, που συναντώνται στην περιοχή.
Ερευνητές και καλλιεργητές είναι τώρα πεπεισμένοι ότι, τα θερμοκήπια πρέπει να σχεδιάζονται ειδικά για την κάθε περιοχή και πως το περιβάλλον του θερμοκηπίου μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά, ακολουθώντας ορισμένους απλούς κανόνες στη διαχείριση του.
Στο προτεινόμενο έργο θα συνεργαστούν οι ερευνητικοί-ακαδημαϊκοί και παραγωγικοί φορείς της Θεσσαλίας ( Επιμελητήριο Τρικάλων - Εργαστήριο Γεωργικών Κατασκευών και Ελέγχου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Κέντρο Έρευνας Τεχνολογίας και Ανάπτυξης Θεσσαλίας -ΚΕΤΕΑΘ -Τοπικές Ομάδες Παραγωγών), με πεδίο δράσης πιλοτικά το Νομό Τρικάλων. Τα αποτελέσματα, όμως, θα έχουν πανελλαδική εφαρμογή. Η πρόταση είναι στο στάδιο της σύνταξης. Μόλις ολοκληρωθεί θα κατατεθεί για χρηματοδότηση από τομεακό πρόγραμμα του Δ΄ΚΠΣ το οποίο είναι ιδιαίτερα «ευαίσθητο» σε περιβαλλοντικά ζητήματα.
Το ολλανδικό μοντέλο
Για τις ανάγκες του πρότζεκτ του «Πράσινου Θερμοκηπίου» έχει επιστρατευθεί η βοήθεια της Ολλανδίας, της πρώτης χώρας του κόσμου στην επιστημονική θερμοκηπιακή καλλιέργεια ανθών και μία από τις πρώτες λαχανικών. Επειδή, ακριβώς, η Ολλανδία κατέχει πρωτεύουσα θέση στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, το Επιμελητήριο Τρικάλων και τoWageningenUniversity) που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από την πρωτεύουσα της Ολλανδίας Άμστερνταμ. ΚΕΤΑ Θεσσαλίας έθεσαν ως προτεραιότητα την ανάληψη κοινών ερευνητικών πρωτοβουλιών.
Το καλοκαίρι του 2009 τόσο ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Τρικάλων κ. Γιαγιάκος, όσο και ο διευθυντής του ΚΕΤΑ Θεσσαλίας κ. Γιάννης Κολοβός, ήρθαν σε επαφή με τους Έλληνες ερευνητές και Υποψήφιους διδάκτορες, κ. Σωτήριο Αρχοντούλη και κ. Δημήτριο Φανουράκη οι οποίοι πραγματοποιούν τη διδακτορική τους διατριβή σε θέματα φυσιολογίας καλλιεργειών στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο της Ολλανδίας (
Το Πανεπιστήμιο Wageningen αποτελεί ένα σύγχρονο επιστημονικό ίδρυμα με όλες τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές υποδομές, μεταξύ των οποίων και τα ερευνητικά θερμοκήπια τα οποία επικεντρώνονται στην αναζήτηση τεχνογνωσίας, μέσω της έρευνας και των πειραμάτων, που δεν αφορά μόνο το σήμερα, αλλά κυρίως το αύριο των θερμοκηπιακών καλλιεργειών.
Η τεχνογνωσία που προκύπτει, μέσω της συγκεκριμένης έρευνας, αποτελεί παγκόσμια πρωτοπορία την οποία αξιοποιούν, σε βάθος δεκαετίας, θερμοκηπιακές καλλιέργειες για να εκσυγχρονίσουν τις υποδομές και για να αυξήσουν την παραγωγή τους. Στόχος της έρευνας είναι η μεταφορά της στην παραγωγή. Άρα συνδυάζεται η πανεπιστημιακή γνώση που προκύπτει από την έρευνα, με την παραγωγή και την επιχειρηματικότητα. Η παρουσία του Ολλανδικού κράτους, ως ουσιαστικός αρωγός στην αλυσίδα από το πανεπιστήμιο μέχρι την παραγωγή είναι καθοριστική.
Επειδή, το κόστος της ενέργειας των θερμοκηπιακών καλλιεργειών είναι υψηλό, ειδικά σε μια χώρα με τις κλιματολογικές συνθήκες της Ολλανδίας, το κράτος επιδοτεί την αγορά φυσικού αερίου. Επίσης, υποστηρίζει ουσιαστικά την αξιοποίηση των εναλλακτικών πηγών ενέργειας (βιοαέριο, γεωθερμία) για την θέρμανση των θερμοκηπίων.
Αυτό το επιτυχημένο και ανταγωνιστικό μοντέλο έχει ως αποτέλεσμα να κυριαρχήσει η Ολλανδία στην παραγωγή θερμοκηπιακών καλλιεργειών (κυρίως στην ανθοκομία) στις διεθνείς αγορές με απτά οικονομικά οφέλη, όχι μόνο για την πρωτογενή παραγωγή, αλλά για την μεταποίηση που αποτελεί προέκταση των θερμοκηπιακών καλλιεργειών, όπως και για μια σειρά άλλους τομείς της οικονομίας που επωφελούνται πολλαπλά από τη δυναμική του συγκεκριμένου κλάδου.
Πέραν της ενημέρωσης και της ανταλλαγής απόψεων, τα μέλη της αποστολής, είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν ερευνητικές, αλλά και παραγωγικές θερμοκηπιακές καλλιέργειες της Ολλανδίας όπου διαπιστώθηκε ότι οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες αποτελούν οργανωμένες επιχειρήσεις οι οποίες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην Ολλανδική οικονομία. Την αποστολή στην Ολλανδία, θα ακολουθήσουν ανάλογες αποστολές, μέσω διακρατικών προγραμμάτων, σε χώρες με παρόμοιες κλιματολογικές συνθήκες με εκείνες της χώρας μας που έχουν αναπτύξει τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες. Στην Ιταλία με επίκεντρο τα θερμοκήπια και τη δενδροκομία και στην Ισπανία με επίκεντρο τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες για την παραγωγή ντομάτας.
Τα θερμοκήπια στη Θεσσαλία σήμερα
Οι υπό κάλυψη καλλιέργειες (θερμοκήπια) άρχισαν να αναπτύσσονται ουσιαστικά από το 1980. Αποτελούν ένα κλάδο γεωργικής δραστηριότητας σχετικά νέο για το Νομό μας. Σήμερα καλύπτουν συνολική έκταση 620 στρ. και απασχολούνται 150 οικογένειες. Τα μισά περίπου θερμοκήπια βρίσκονται στην επαρχία Τυρνάβου και τα υπόλοιπα είναι διάσπαρτα σε όλες τις περιοχές του Νομού. Από τα παραγόμενα θερμοκηπιακά προϊόντα, το 80% διατίθενται στην τοπική αγορά (κεντρική λαχαναγορά Λάρισας και λαϊκές αγορές), ενώ το 20 % διατίθεται στις αγορές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
Οι τύποι των κατασκευών καθώς και οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες στο Νομό είναι ως εξής:
Α. Τύποι θερμοκηπίων
σύγχρονες κατασκευές 207 στρ.
θερμαινόμενα
Β. Καλλιέργειες α' καλ/γεια β' καλ/γεια
τομάτα 220 στρ. ----
αγγούρι 60<< 30 στρ.
πιπεριά 70<< ----
μελιτζάνα 10<< ----
φασολάκια 10<< 50 στρ.
πεπόνια 10<< ----
μαρούλια ---- 70 <<
κρεμμυδάκια ---- 60<<
φράουλα 180 στρ. ----
ανθοκομικά (δρεπτά) 15 << ----
ανθοκομικά (γλαστρικά) 45<< ----
Σύνολο 620 στρ. 210 στρ.
ΠΙΝΑΚΑΣ
Συγκριτικά Οικονομικά Στοιχεία 1 εκταρίου καλλιέργειας θερμοκηπιακής ντομάτας σε Υδροπονία και Έδαφος
Υδροπονία (1 εκτάριο) Καλ/γεια στο έδαφος (1 εκτάριο)
Ύψος επένδυσης σε ευρώ 1.704.385,00 1.481.335,00
Παραγωγή 593.230 kgr 358.572 kgr
Αύξηση παραγωγής 65% σε σχέση με το έδαφος
Έσοδα σε ευρώ 652.553 394.429
Έξοδα σε ευρώ (χωρίς αποσβέσεις) 184.956 184.956
Αποτέλεσμα (σε ευρώ) 467.597 209.473
Απόσβεση επένδυσης 3,6 έτη 7,1 έτη
Από το 238ο φύλλο της εφημερίδας Agrenda
agronews.gr