Βαλβίδα ασφαλείας για την προστασία του εισοδήματος των αγροτών από τις βίαιες διακυμάνσεις της αγοράς θα προτείνει η Κομισιόν για τη νέα ΚΑΠ. Αυτό δήλωσε ο Επίτροπος Ντατσιάν Τσιόλος, τη στιγμή που οι υπουργοί Γεωργίας των 27 συμφωνούσαν στο άτυπο Συμβούλιο Γεωργίας για τη διατήρηση των δύο πυλώνων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Η νέα ΚΑΠ θα πρέπει μέσα από τους μηχανισμούς της να στηρίζει τους αγρότες για να είναι ανταγωνιστικοί και παραγωγικοί και όχι να τους παροπλίζει, όπως είπε ο Έλληνας υπουργός Κώστας Σκανδαλίδης. «Στο πλαίσιο της αναθεώρησης της ΚΑΠ, θα προτείνω κι άλλα στοιχεία που θα αντιμετωπίζουν την υπερβολική διακύμανση των τιμών και των αγροτικών εισοδημάτων», δήλωσε ο Επίτροπος Γεωργίας, Ντάτσιαν Τσιόλος, σε κοινή ακρόαση με τον Επίτροπο Εσωτερικών Οικονομικών Υποθέσεων, Μισέλ Μπαρνιέ στο περιθώριο του Συμβουλίου. « Χρειάζονται νέα εργαλεία πρόληψης και διαχείρισης των κρίσεων. Δεν προτείνω επιστροφή στα εργαλεία του παρελθόντος Για ορισμένες μορφές γεωργίας, το μέλλον βρίσκεται στις αγορές. Κάθε γεωργία πρέπει να βρει τη θέση που της αντιστοιχεί στις τοπικές, εθνικές, ευρωπαϊκές ή παγκόσμιες αγορές. Αλλά πρέπει να βρούμε μια νέα μορφή διαχείρισης ώστε να αποφύγουμε το χάος», τόνισε ο κ. Τσιόλος.
Από την πλευρά του, ο κ. Μπαρνιέ συμπλήρωσε ότι «η νέα ευρωπαϊκή αρχή ελέγχου των χρηματοοικονομικών αγορών θα παίξει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της λειτουργίας των αγορών εμπορευμάτων». Και προσέθεσε: «Εξετάζουμε προσεκτικά τους κανόνες που έχουν εγκρίνει οι ΗΠΑ, είτε σχετίζονται με τους παίκτες της αγοράς και ιδίως τα όρια της θέσης τους είτε σχετίζονται με τις εξουσίες των ρυθμιστικών αρχών (..) Εάν χρειαστεί, είμαστε έτοιμοι να γίνουμε πρωτοπόροι. Τα διακυβεύματα είναι τεράστια και το δικαιολογούν απολύτως».
Υπέρ δύο πυλώνων
Την ίδια στιγμή, οι υπουργοί Γεωργίας των 27 στο άτυπο Συμβούλιο τάσσονταν υπέρ της διατήρησης της δομής των δύο πυλώνων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Η Γερμανία επιμένει ο πρώτος πυλώνας να παραμείνει ο κεντρικός άξονας της ΚΑΠ, ενώ ο δεύτερος να είναι πιο ευέλικτος ώστε η γεωργία να προσαρμόζεται ευκολότερα στις εκάστοτε ανάγκες.
Ωστόσο ζητούμενο παραμένει ο καθορισμός της σχέσης των δυο πυλώνων. Π.χ., ο πρώτος πυλώνας, που χρηματοδοτείται αποκλειστικά από κοινοτικούς πόρους, θα μπορούσε να στηρίζει το εισόδημα των αγροτών μέσω διχτυών ασφαλειας, ενώ ο δεύτερος που συγχρηματοδοτείται, θα συνεισέφερε μέσω της λειτουργίας ταμείων ασφαλείας. Η προεδρεύουσα υπουργός Γεωργίας του Βελγίου Σαμπίν Λαρουέλ ζήτησε αυτός ο τελευταίος μηχανισμός να θεσπιστεί προαιρετικά από το κάθε κράτος μέλος.
Κατανομή ενισχύσεων
Σημείο τριβής πάντως παραμένει το θέμα της κατανομής των άμεσων ενισχύσεων. Ορισμένα κράτη ζητούν αυτή να είναι «ισότιμη και διαφανής», άλλα κράτη ζητούν στρεμματικές ενισχύσεις ενώ κάποιοι ζητούν την κατανομή βάσει περιοχών ή και προϊόντων.
Παρέμβαση Σκανδαλίδη
Η κρίσιμη σημερινή συγκυρία και οι εξελίξεις που θα ακολουθήσουν επιβάλλουν μια Ευρωπαϊκή απάντηση στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, που όχι μόνο δεν επιτρέπει μείωση του κοινοτικού προϋπολογισμού, αλλά επιβάλλει, αντιθέτως, ισχυροποίηση και αύξηση των πόρων της ΚΑΠ, τόνισε στην παρέμβαση του, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Σκανδαλίδης, στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας που συνέρχεται στις Βρυξέλλες, με θέμα «Επιλέγοντας σήμερα για μια ισχυρότερη ΚΑΠ αύριο»
Ο Υπουργός Κώστας Σκανδαλίδης τάχθηκε υπέρ της αμείωτης στήριξης της γεωργίας με επαρκείς πόρους και με πρόσθετα μέτρα που αξιοποιούν παραγωγικά αυτούς τους πόρους. «Δεν θέλουμε – τόνισε - να επιδοτούμε αγρότες που οδηγούνται στην «έξοδο», αλλά να ενισχύουμε αγρότες που γίνονται πιο παραγωγικοί, πιο ανταγωνιστικοί».
Υποστήριξε ακόμη ότι απαιτείται συνέχεια των άμεσων ενισχύσεων που σταθεροποιούν το εισόδημα και προσαρμόζονται στις αναπτυξιακές ανάγκες, ώστε να συνεχιστεί η παραγωγική δραστηριότητα υπέρ της βιωσιμότητας των εκμεταλλεύσεων και της απασχόλησης στην ύπαιθρο. Επιπρόσθετα επιβάλλεται η ελεγχόμενη διαφοροποίηση ώστε να προστατευτούν οι γεωργοί των ορεινών, νησιωτικών και μειονεκτικών περιοχών, όσοι υπηρετούν την πράσινη ανάπτυξη και την αειφορία και προστατεύουν το περιβάλλον καθώς και οι πολυάριθμες μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις. Ζήτησε δε, να δοθούν κίνητρα στους νέους αγρότες που αποτελούν το μέλλον της σύγχρονης γεωργίας.
Ο Υπουργός ζήτησε ακόμη να χρηματοδοτηθούν από τον 1ο πυλώνα τα εργαλεία εκείνα που αποτρέπουν διατροφικές κρίσεις, σταθεροποιούν τις τιμές και ενισχύουν τη θέση των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασμού και διακίνησης των αγροτοδιατροφικών προϊόντων. Ομάδες παραγωγών, συνεταιρισμοί, διεπαγγελματικές οργανώσεις, νέοι θεσμοί, όπως η συμβολαιακή γεωργία να γίνουν αποδέκτες αυτής της χρηματοδότησης, ώστε να ενισχύουν την προστιθέμενη αξία των προϊόντων απέναντι και στις τρίτες χώρες.
Τέλος, ο 2ος πυλώνας πρέπει να στοχεύει στην ποιότητα και την προσαρμογή της γεωργίας στην κλιματική αλλαγή με συγκεκριμένα μέτρα και διαφανείς διαδικασίες, ώστε με τις δράσεις του να ανταποκρίνεται στην ευελιξία και τις διαφοροποιημένες συνθήκες ανάμεσα στις χώρες και τις περιφέρειες της Ευρώπης.
Αναγραφή προέλευσης βιομηχανικής ντομάτας
Όσον αφορά τις συζητήσεις κατά τη δεύτερη ημέρα του άτυπου Συμβουλίου, ξεχώρισε η πρόταση της Ιταλίας για αναγραφή προέλευσης της βιομηχανικής ντομάτας ώστε να περιοριστούν οι εισαγωγές από τρίτες χώρες. Το θέμα θα συζητηθεί αναλυτικότερα στο επόμενο Συμβούλιο Γεωργίας, στις 27 Σεπτεμβρίου.
Το γάλα στο επίκεντρο
Κατά τη δεύτερη μέρα του άτυπου Συμβουλίου, οι υπουργοί Γεωργίας των 27 καταπιάστηκαν κυρίως με την κατάσταση της ευρωπαϊκής γαλακτοκομίας, συζητώντας τις προτάσεις που είχε διατυπώσει τον Ιούνιο η Ομάδα Υψηλού Επιπέδου για το γάλα.
Υπενθυμίζεται ότι η Ομάδα Υψηλού Επιπέδου που συνέστησε η Κομισιόν, είχε μεταξύ άλλων προτείνει τη χρήση γραπτών συμβολαίων για τις παραδόσεις νωπού γάλακτος, τη δυνατότητα συλλογικής διαπραγμάτευσης των γαλακτοπαραγωγών, τη διατήρηση ενός διχτυού ασφαλείας και την αναγραφή της χώρας προέλευσης.
Η μεγάλη πλειονότητα των κρατών μελών, και ιδίως τα μικρότερα κράτη, εξέφρασαν τη βούλησή τους να τεθούν σε εφαρμογή οι συστάσεις αυτές ως έχουν. Ωστόσο τα μεγαλύτερα κράτη μέλη θεωρούν ότι δεν έχουν ληφθεί επαρκώς υπόψη οι ανησυχίες τους. Η Ολλανδία και η Δανία επέμειναν στην ανάγκη να γίνεται ειδική αναφορά στην «ομαλή προσγείωση» του γαλακτοκομικού τομέα μετά την κατάργηση των ποσοστώσεων, το 2015.
Όσον αφορά τα συμβόλαια για παραδόσεις γάλακτος, ορισμένα κράτη μέλη επιμένουν ότι αυτά θα πρέπει να είναι προαιρετικά. Πάντως στις συζητήσεις κυριάρχησε η σύσταση της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου για τροποποίηση των κανόνων του ανταγωνισμού ώστε να ενισχυθεί η διαπραγματευτική θέση των γαλακτοπαραγωγών. Ολλανδία, Βρετανία και Δανία επιθυμούν να θεσπιστεί νομοθεσία που θα επιτρέπει σε ομάδες γαλακτοπαραγωγών να διαπραγματεύονται τους όρους των συμβολαίων, συμπεριλαμβανομένων των τιμών.
Όσον αφορά τα όργανα της αγοράς, ενώ ορισμένες χώρες και η Επιτροπή θεωρούν ότι τα υπάρχοντα όργανα παραμένουν λειτουργικά, η Γαλλία και η Πολωνία επιθυμούν τον εκσυγχρονισμό των υπαρχόντων και την προσθήκη νέων οργάνων.
Τέλος, όσον αφορά την αναγραφή της προέλευσης του γάλακτος, η Κομισιόν παραμένει διστακτική, θεωρώντας ότι στην πράξη θα είναι δύσκολη η εφαρμογή σχετικής νομοθεσίας.
