Βέλγοι κτηνοτρόφοι που διαμαρτύρονται για τις πιέσεις των γαλακτοβιομηχανιών για φτηνές τιμές γάλακτος, πότισαν τα χωράφια τους με 3 εκατομμύρια λίτρα γάλα. Η οικονομική πίεση που υφίστανται σε συνδυασμό με την γενικότερη κρίση οδηγούν τους ανθρώπους αυτούς στην καταστροφή. Στην πρωτότυπη αυτή διαμαρτυρία προχώρησαν οι κτηνοτρόφοι στο Βέλγιο, για να καταγγείλουν ότι οι γαλακτοβιομηχανίες τους πιέζουν να πωλούν το γάλα σε εξευτελιστικές τιμές, κάτι που θα τους οδηγήσει σύντομα στην οικονομική καταστροφή.
Δεκάδες γαλακτοπαραγωγοί χρησιμοποίησαν τα τρακτέρ τους για να ποτίσουν τα χωράφια τους όχι με νερό, αλλά με 3 εκατομμύρια λίτρα γάλα. Όπως λένε, είναι μεν σκανδαλώδες να πετούν το προϊόν τους, αλλά δεν είχαν άλλη επιλογή, αφού δεν εισακούστηκαν τα αιτήματά τους.
Την ίδια ώρα, προβλήματα στην τροφοδοσία γάλακτος στην ευρωπαϊκή αγορά αναμένονται μέσα στις επόμενες ημέρες, καθώς η κινητοποίηση των γαλακτοπαραγωγών στην ΕΕ, η οποία λαμβάνει ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις. Οι παραγωγοί είναι αγανακτισμένοι και καταγγέλλουν, ότι πωλούν το γάλα σε πολύ χαμηλότερη τιμή, σε σχέση μ΄ αυτή που φθάνει στον καταναλωτή. Δηλώνουν δε, ότι ο αγώνας τους θα συνεχισθεί. Οι περισσότεροι πωλούν το γάλα τους περίπου 20 λεπτά το λίτρο και θεωρούν, ότι η τιμή θα πρέπει να διπλασιαστεί, ώστε να μπορούν να καλύψουν τα έξοδα τους. Έτσι λοιπόν, μέχρι να βρεθεί λύση, προτιμούν να χύνουν το γάλα τους ή να το χαρίζουν στους καταναλωτές.
Ψήφισμα του Κοινοβουλίου
Εν τω μεταξύ, την παράταση ως τον Φεβρουάριο του 2010 των υφιστάμενων ενισχύσεων στους αγελαδοτρόφους ενέκρινε σήμερα Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε ένα ψήφισμα που υιοθετήθηκε σχετικά με την κρίση στον τομέα παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων. Οι ευρωβουλευτές τάχθηκαν υπέρ της λήψης πρόσθετων μέτρων για την αντιμετώπιση των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων προβλημάτων του κλάδου, ενώ την ίδια ώρα η Ευρωπαία Επίτροπος Μαριάν Φίσερ Μπόελ ανακοίνωσε πρόσθετα μέτρα για την ενίσχυση του κλάδου, τα οποία συμπεριλαμβάνουν τη δυνατότητα για τα κράτη μέλη να παράσχουν προσωρινή κρατική βοήθεια ως 15.000 ευρώ ανά αγρότη και να αγοράζουν ποσοστώσεις παραγωγής από αγρότες θέτοντας τες στο εθνικό αποθεματικό.
Οι ευρωβουλευτές υιοθέτησαν με 447 ψήφους υπέρ, 70 κατά και 16 αποχές, έναν κανονισμό για την παράταση ως τον ερχόμενο Οκτώβριο της χορήγησης δημοσίων ενισχύσεων για την αγορά βουτύρου και αποκορυφωμένου γάλακτος σε σκόνη.
Παράλληλα, σημειώνουν ότι οι πρωτοβουλίες που ανέλαβε μέχρι στιγμής η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν ήταν επαρκείς. Κάλεσαν την Επιτροπή να θεσπίσει άμεσα μέτρα τόνωσης της ζήτησης γαλακτοκομικών προϊόντων, όπως είναι το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στα σχολεία. Ζήτησαν δε εκ νέου τη δημιουργία Ταμείου για τα Γαλακτοκομικά Προϊόντα της ΕΕ ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ, με στόχο την παροχή συνδρομής στις οργανώσεις παραγωγών και στους συνεταιρισμούς και τον εκσυγχρονισμό των αγροκτημάτων.
"Τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής δεν επαρκούν για να βοηθήσουν τους αγρότες" δήλωσε ο Paolo De Castro (Σ&Δ, IT), ο εισηγητής και Πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας.
"Με το σημερινό μας ψήφισμα ζητούμε την ανάληψη περισσότερων πρωτοβουλιών και ελπίζουμε οι προτάσεις μας να ληφθούν σοβαρά υπόψη", είπε ακόμη ο Ιταλός πολιτικός.
Δικαιότερες τιμές για τους καταναλωτές
Το ΕΚ κάλεσε ακόμη την Επιτροπή να βελτιώσει τη διαφάνεια των τιμών στην αλυσίδα προμήθειας τροφίμων, σύμφωνα με το ψήφισμα που υιοθετήθηκε με 462 ψήφους υπέρ, 78 κατά και 40 αποχές. Οι ευρωβουλευτές πρότειναν επίσης τη θέσπιση ενός κώδικα συμπεριφοράς που θα διέπει τις σχέσεις παραγωγών και πωλητών. Σε πολλά κράτη μέλη οι τιμές εξακολουθούν να είναι υπερβολικά υψηλές για τους καταναλωτές, παρά τη δραματική πτώση των τιμών παραγωγού.
Επιπλέον, αναφέρεται στο ψήφισμα, η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει με ποιο τρόπο είναι δυνατόν να "διατηρηθούν οι σχετικές πιστώσεις στον τομέα των γαλακτοκομικών προϊόντων" μετά τη σταδιακή κατάργηση των επιστροφών κατά την εξαγωγή. Θα πρέπει, τέλος, "να επιτρέψει την ασφάλιση των γεωργικών εξαγωγικών πιστώσεων, όπως εφαρμόζεται στις
ΗΠΑ".
Η κατάσταση βελτιώνεται λέει η Επιτροπή
Η αρμόδια Επίτροπος για τη γεωργία Mariann Fischer Boel ανακοίνωσε πρόσθετα μέτρα για την ενίσχυση του κλάδου. Αυτά συμπεριλαμβάνουν τη δυνατότητα για τα κράτη μέλη να παράσχουν προσωρινή κρατική βοήθεια ως 15.000 ευρώ ανά αγρότη και να αγοράζουν ποσοστώσεις παραγωγής από αγρότες θέτοντας τες στο εθνικό αποθεματικό. Αυτές οι πρόσθετες
ποσοστώσεις δεν θα προσμετρούνται κατά τον υπολογισμό των εθνικών επίπεδων παραγωγής. Με τον τρόπο αυτό τα κράτη μέλη δεν θα διατρέχουν τον κίνδυνο να τους επιβληθούν πρόστιμα λόγω υπέρβασης των εθνικών τους οροφών.
Ανακοινωθέντα τύπου 20090915IPR60695 - 2/2
"Η κατάσταση βελτιώνεται" είπε η κ. Fischer Boel, απαντώντας σε ερωτήσεις ευρωβουλευτών στην ολομέλεια. Εξήγησε ότι οι τιμές του βουτύρου, του γάλακτος και του τυριού αρχίζουν να αυξάνονται και συμπλήρωσε: "Δεν είμαστε ακόμη εκεί που θα θέλαμε, αλλά είμαστε στη σωστή κατεύθυνση".
Η κα Mariann Fischer Boel, Επίτροπος αρμόδια σε θέματα Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, παρουσίασε, σήμερα, λεπτομερώς το τελευταίο στάδιο της εκστρατείας της Επιτροπής που έχει ως στόχο να στηρίξει τους παραγωγούς γαλακτοκομικών προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να αντιμετωπίσουν τη σημερινή κρίση της αγοράς. Η δέσμη μέτρων που υποβλήθηκε σήμερα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εντάσσεται στο πλαίσιο της έκθεσης της Επιτροπής του Ιουλίου και περιλαμβάνει βραχυπρόθεσμα μέτρα και ενέργειες ώστε να διασφαλιστεί μακροπρόθεσμα το μέλλον του γαλακτοκομικού τομέα. Η Επιτροπή κίνησε ήδη τη διαδικασία που επιτρέπει στα κράτη μέλη να χορηγήσουν προσωρινή ενίσχυση έως 15.000 ευρώ στους γεωργούς. Προτείνει, επίσης, ο γαλακτοκομικός τομέας να προστατεύεται από ρήτρα έκτακτης ανάγκης, η οποία υπάρχει ήδη σε άλλους τομείς, που θα επιτρέπει ταχύτερη αντίδραση σε περίπτωση διαταραχής της αγοράς. Οι αλλαγές στη λειτουργία των καθεστώτων εξαγοράς των ποσοστώσεων από τα κράτη μέλη θα διασφαλίσει ότι μια ποσόστωση που έχει εξαγοραστεί και η οποία διατηρείται στο εθνικό απόθεμα δεν θα υπολογίζεται πλέον ως τμήμα της εθνικής ποσόστωσης όταν θα πρέπει να αποφασιστεί εάν θα καταβληθεί ή όχι υπερεισφορά. Εάν εισπραχθεί η υπερεισφορά, το τμήμα που αντιστοιχεί στην ποσότητα η οποία έχει εξαγοραστεί μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αναδιάρθρωση. Μακροπρόθεσμα, η Επιτροπή θα συγκροτήσει ομάδα εργασίας εμπειρογνωμόνων από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή. Η ομάδα αυτή θα εξετάσει, μεταξύ άλλων, τις συμβατικές σχέσεις μεταξύ των παραγωγών και της βιομηχανίας γαλακτοκομικών προϊόντων, τα πορίσματα της έκθεσης για τη λειτουργία της διατροφικής αλυσίδας στον γαλακτοκομικό τομέα – τα οποία θα δημοσιευθούν πριν από το τέλος του έτους – και τη δυνατότητα προθεσμιακής αγοράς γαλακτοκομικών προϊόντων.
«Η εν λόγω δέσμη μέτρων βασίζεται σε πολλά μέτρα τα οποία έχουμε ήδη λάβει και φαίνεται ότι λειτουργούν ορθά» δήλωσε η Μαριάν Φίσερ Μπόελ, Επίτροπος αρμόδια σε θέματα Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης. «Αρχίζουμε να βλέπουμε το φως στο τέλος του τούνελ για τους παραγωγούς γαλακτοκομικών προϊόντων. Για τον λόγο αυτό, είμαι ακόμη πιο αποφασισμένη να μην οπισθοδρομήσουμε κατά τρόπο που μακροπρόθεσμα θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στον γαλακτοκομικό τομέα και θα δημιουργήσει συναίσθημα πλήρους αβεβαιότητας ως προς το μέλλον στους παραγωγούς. Η αμφισβήτηση των αποφάσεων που λήφθηκαν στο πλαίσιο του διαγνωστικού ελέγχου δεν αποτελεί λύση και το Συμβούλιο μας ζήτησε ρητά να μην το κάνουμε αυτό. Είμαι πεπεισμένη ότι οι σημερινές ιδέες θα παράσχουν πραγματική στήριξη στους παραγωγούς γαλακτοκομικών προϊόντων . Πρέπει, επίσης, να εξετάσουμε τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Προς τον σκοπό αυτό, η Γαλλία και η Γερμανία υπέβαλαν ήδη εποικοδομητικές προτάσεις.»
Βραχυπρόθεσμα μέτρα
Η Επιτροπή κατά τις επόμενες εβδομάδες θα αλλάξει τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις για να επιτρέψει στα κράτη μέλη να χορηγήσουν προσωρινή ενίσχυση έως 15.000 ευρώ στους παραγωγούς βάσει του προσωρινού πλαισίου κρίσης.
Μελλοντικά, ο γαλακτοκομικός τομέας θα καλύπτεται από το άρθρο 186 της ενιαίας κοινής οργάνωσης αγοράς, το οποίο επιτρέπει στην Επιτροπή να λάβει ταχύτατα προσωρινά μέτρα, εντός του πλαισίου των αρμοδιοτήτων της, σε περίπτωση διαταραχής της αγοράς.
Η Επιτροπή προτείνει αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των καθεστώτων εξαγοράς ποσοστώσεων από τα κράτη μέλη. Επί του παρόντος, για τους σκοπούς της αναδιάρθρωσης, τα κράτη μέλη μπορούν να «εξαγοράζουν» ποσοστώσεις από τους παραγωγούς και να τις διατηρούν στο εθνικό απόθεμα. Το εθνικό απόθεμα υπολογίζεται ως τμήμα της συνολικής ποσόστωσης του κράτους μέλους. Εάν οι μεμονωμένοι παραγωγοί υπερβούν την ποσόστωση, αλλά το κράτος μέλος συνολικά δεν την υπερβεί, συμπεριλαμβανομένου του εθνικού αποθέματος, δεν καταβάλλεται υπερεισφορά. Η Επιτροπή προτείνει η ποσόστωση που εξαγοράζεται και διατηρείται στο εθνικό απόθεμα να μην υπολογίζεται πλέον ως τμήμα της εθνικής ποσόστωσης κατά τη στιγμή που πρέπει να αποφασιστεί εάν θα καταβληθεί ή όχι υπερεισφορά. Εάν εισπραχθεί υπερεισφορά, το τμήμα που αντιστοιχεί στην εξαγορά της ποσόστωσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αναδιάρθρωση.
Μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα
Η Επιτροπή προτείνει τη συγκρότηση ομάδας εργασίας εμπειρογνωμόνων από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη. Η ομάδα θα εξετάσει λεπτομερώς ορισμένα θέματα όπως:
• τη δυνατότητα θέσπισης νομικού πλαισίου για τις συμβατικές σχέσεις μεταξύ των παραγωγών και της βιομηχανίας γαλακτοκομικών προϊόντων για την καλύτερη ισορροπία προσφοράς και ζήτησης στην αγορά, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τον θεμιτό ανταγωνισμό,
• τα πορίσματα της έκθεσης τα οποία η Επιτροπή υποσχέθηκε ότι θα υποβάλει έως το τέλος του έτους όσον αφορά τη λειτουργία της διατροφικής αλυσίδας στον γαλακτοκομικό τομέα,
• το κατά πόσο μια προθεσμιακή αγορά γαλακτοκομικών προϊόντων στην Ευρώπη θα διευκόλυνε τη διαφάνεια των τιμών μακροπρόθεσμα,
• τον τρόπο διάδοσης των ορθών πρακτικών στον ευρωπαϊκό γαλακτοκομικό τομέα όσον αφορά το κόστος παραγωγής και την καινοτομία.
Πρόσφατες εξελίξεις στην αγορά γαλακτοκομικών προϊόντων
Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι οι τιμές ανεβαίνουν. Σε ένα μήνα, οι τιμές του βουτύρου αυξήθηκαν κατά 4% στη Γαλλία, 8% στη Γερμανία και ακόμη περισσότερο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η τιμή του αποκορυφωμένου γάλακτος αυξήθηκε κατά 2 έως 3% κατά μέσο όρο στην ΕΕ. Η τιμή του τυριού αυξήθηκε κατά 5 έως 7% μετά την τροποποίηση των κανόνων εξαγωγής τον Αύγουστο. Η μέση τιμή του γάλακτος στην ΕΕ αυξήθηκε κατά περίπου 2% τον Αύγουστο και η αγορά στην παρέμβαση σχεδόν σταμάτησε.
Μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί
Η Επιτροπή προβλέπει κατά το τρέχον έτος να χορηγήσει συμπληρωματικό ποσό 600 εκατ. ευρώ για μέτρα παρέμβασης στην αγορά. 70% των άμεσων ενισχύσεων είναι πιθανό να χορηγηθούν νωρίτερα απ’ ότι συνήθως το τρέχον έτος, από τον Οκτώβριο. Στο πλαίσιο του διαγνωστικού ελέγχου και του ευρωπαϊκού σχεδίου για την ανάκαμψη της οικονομίας, το συμπληρωματικό ποσό 4,2 δισεκατ. ευρώ είναι διαθέσιμο για την αντιμετώπιση των «νέων προκλήσεων», συμπεριλαμβανομένης της αναδιάρθρωσης του γαλακτοκομικού τομέα. Οι πόροι αυτοί προστίθενται σε εκείνους που είναι ήδη διαθέσιμοι στο πλαίσιο της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης. Η Επιτροπή ενίσχυσε επίσης το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στα σχολεία και τα μέτρα προώθησης για τα γαλακτοκομικά προϊόντα.