Κλείνει το Ινστιτούτο Υποτροπικών και Ελιάς Χανίων μέχρι το 2012 λόγω έλλειψης ερευνητών. Τεράστια είναι τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στα ερευνητικά αγροτικά ιδρύματα τα οποία υπάγονται στο Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικών Ερευνών.
Μετά την αποχώρηση του προέδρου και της γενικής διευθύντριας, το ΕΘΙΑΓΕ παραμένει χωρίς διοίκηση, με αποτέλεσμα όχι μόνο να κινδυνεύει να μείνει απλήρωτο το προσωπικό που ασχολείται με την αγροτική έρευνα σε ολόκληρη την χώρα, αλλά – σε αυτή την κρίσιμη περίοδο – κινδυνεύουν να χαθούν και εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ από Ευρωπαϊκά προγράμματα καθώς αφενός το ΕΘΙΑΓΕ, αν και έχει πιστοποιηθεί, δεν μπορεί να πάρει έργα του ΕΣΠΑ και αφετέρου δεν μπορούν να γίνουν προσλήψεις προσωπικού από τα ερευνητικά ιδρύματα που έχουν αναλάβει επιμέρους προγράμματα της Ε.Ε.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Ινστιτούτου Υποτροπικών Φυτών και Ελιάς Χανίων το οποίο σε λίγο δεν θα μπορεί να πληρώσει ούτε το φως, νερό και τηλέφωνο, δηλαδή τα στοιχειώδη λειτουργικά του έξοδα.
Μετά την αποχώρηση του προέδρου και της γενικής διευθύντριας, το ΕΘΙΑΓΕ παραμένει χωρίς διοίκηση, με αποτέλεσμα όχι μόνο να κινδυνεύει να μείνει απλήρωτο το προσωπικό που ασχολείται με την αγροτική έρευνα σε ολόκληρη την χώρα, αλλά – σε αυτή την κρίσιμη περίοδο – κινδυνεύουν να χαθούν και εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ από Ευρωπαϊκά προγράμματα καθώς αφενός το ΕΘΙΑΓΕ, αν και έχει πιστοποιηθεί, δεν μπορεί να πάρει έργα του ΕΣΠΑ και αφετέρου δεν μπορούν να γίνουν προσλήψεις προσωπικού από τα ερευνητικά ιδρύματα που έχουν αναλάβει επιμέρους προγράμματα της Ε.Ε.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Ινστιτούτου Υποτροπικών Φυτών και Ελιάς Χανίων το οποίο σε λίγο δεν θα μπορεί να πληρώσει ούτε το φως, νερό και τηλέφωνο, δηλαδή τα στοιχειώδη λειτουργικά του έξοδα.
«Είναι αλήθεια πως δεν υλοποιήθηκε η αναδιάρθρωση του ΕΘΙΑΓΕ που είχε εξαγγελθεί από το 1999 και επιπλέον προστέθηκε το πρόβλημα πως δεν έχουμε διοίκηση», είπε ο διευθυντής του Ι.Υ.Φ.Ε. Χανίων κ. Κωνσταντίνος Χαρτζουλάκης, επισημαίνοντας πως η έλλειψη της διοίκησης του ΕΘΙΑΓΕ έχει δημιουργήσει επιπλέον προβλήματα στην λειτουργία του Ινστιτούτου, «μιας και έχει αρκετά προγράμματα για τα οποία δεν μπορούμε να προσλάβουμε προσωπικό και αφετέρου δεν μπορούν να προχωρήσουν οι διαδικασίες για την υλοποίηση δύο μεγάλων αναπτυξιακών δράσεων του Ινστιτούτου. Η μια είναι η ολοκλήρωση του πιστοποιημένου εργαστηρίου αναλύσεων ελαιολάδου και η δεύτερη είναι η προμήθεια και λειτουργία κινητού εργαστηρίου αναλύσεων».
Έτσι, την ίδια ώρα που πολλοί κάνουν λόγο για ανταγωνιστικά πιστοποιημένα αγροτικά προϊόντα, μια επένδυση ενός εκατομμυρίου ευρώ σε υλικοτεχνικό εξοπλισμό, μένει ανεκμετάλλευτη, καθώς δεν εγκρίνονται οι 2 - 3 επιστήμονες που είναι αναγκαίοι και επιπλέον το Ινστιτούτο χάνει και μια πηγή εσόδων.
«Η ολοκλήρωση του εργαστηρίου πιστοποιημένων αναλύσεων ελαιολάδου, είναι ένα βασικό εργαλείο και για την προώθηση του λαδιού στην Κρήτη. Το κινητό εργαστήριο είναι επίσης ένα εργαλείο που θα φτάσει στο χωράφι και θα δίνει στήριξη στον αγρότη, για να παράγει τα προϊόντα με τις νέες τεχνικές καλλιέργειας, ώστε να ανταποκριθεί σε αυτό που ζητά ο καταναλωτής και να παράγει πιστοποιημένα ποιοτικά προϊόντα…», διευκρινίζει ο κ. Χαρτζουλάκης.
Όμως το άκρον άωτον του παραλογισμού είναι πως το Ινστιτούτο συμμετέχει σε Ευρωπαϊκά προγράμματα αλλά δεν μπορεί να απορροφήσει τα χρήματα αυτά, καθώς δεν εγκρίνεται το προσωπικό, παρόλο που δεν θα πληρωθεί από τον κρατικό κορβανά, αλλά από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σαν παράδειγμα ο διευθυντής του ΙΥΦΕ ανέφερε το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Algatec», που αφορά «στην επαναχρησιμοποίηση των νερών των πλυντηρίων των ελαιουργείων και στο οποίο συμμετέχουν επτά χώρες της ΕΕ. Προβλέπονται δαπάνες για προσωπικό ύψους 65.000 ευρώ και δεν μπορούμε να προσλάβουμε το προσωπικό αν και αρχίσαμε τις διαδικασίες από τον περασμένο Αύγουστο. Γιατί δεν υπάρχει διοίκηση, και ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί εάν στα ερευνητικά προγράμματα, που χρηματοδοτούνται από τρίτους και όχι από τον κρατικό προϋπολογισμό, ισχύει η απαγόρευση στις προσλήψεις. Δηλαδή μιλάμε για ανθρώπους, η μισθοδοσία των οποίων είναι εξασφαλισμένη από την Ε.Ε. και για ένα πρόγραμμα που αφορά στην ανακύκλωση και εξοικονόμηση των τεράστιων ποσοτήτων νερού που χρησιμοποιούνται στα ελαιουργεία για το πλύσιμο του ελαιοκάρπου…».
Μάλιστα ο κ.Χαρτζουλάκης τονίζει πως, από τις 22 έως τις 24 Μαρτίου, θα γίνει στα Χανιά συνάντηση εκπροσώπων από τις επτά χώρες, που συμμετέχουν στο πρόγραμμα προκειμένου να εξετάσουν τις προόδους στην συγκεκριμένη έρευνα και την ίδια στιγμή το Ινστιτούτο δεν έχει καν το προσωπικό, που υποτίθεται πως θα έπρεπε ήδη να έχει κάποια αποτελέσματα από την έρευνα αυτή.
Έτσι, όχι μόνο η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει χρήματα της Ε.Ε., όχι μόνο ένα δημόσιο Ινστιτούτο Αγροτικής έρευνας κινδυνεύει να καταστεί αναξιόπιστο, όχι μόνο μπορεί να χαθεί η ευκαιρία συμμετοχής σε μιαν έρευνα που αφορά στην εξοικονόμηση νερών, στην προστασία του περιβάλλοντος και στην καλύτερη λειτουργία των ελαιουργείων, αλλά επιπλέον, τώρα υπάρχει ο κίνδυνος να μην μπορεί να πληρωθούν ούτε καν τα στοιχειώδη, όπως το φως, το νερό και το τηλέφωνο.
«Ο προϋπολογισμός του Ινστιτούτου τα τελευταία χρόνια ήταν 85.000 ευρώ και με τις περικοπές που γίνονται, φέτος θα μειωθεί κατά 10%. Από τα προγράμματα αυτά πληρώνουμε το φως, το νερό και το τηλέφωνο για την λειτουργία του Ινστιτούτου», επισημαίνει ο κ. Χαρτζουλάκης, διευκρινίζοντας πως «μιας και δεν έχουμε κρατική επιχορήγηση για να καλύψουμε όλες τις λειτουργικές ανάγκες μας, τα προγράμματα αυτά είναι ζωτικής σημασίας για το Ινστιτούτο».
Να σημειωθεί πως από τα έσοδα που έχει το ΙΥΦΕ Χανίων από την παροχή υπηρεσιών (30.000 ευρώ για το 2008) και από την πώληση των προϊόντων που παράγονται στις καλλιέργειες του Ινστιτούτου που εκτείνονται σε 500 στρέμματα (ελαιόλαδο, εσπεριδοειδή, αβοκάντο κ.α.) το υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης έχει πάρει όλα τα χρήματα και δεν έχει επιστρέψει ούτε ένα ευρώ στο ΙΥΦΕ Χανίων, ενώ έπρεπε να είχε επιστρέψει το 70%.
Έτσι προστίθενται νέα προβλήματα στο μόνιμο πρόβλημα του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων, που είναι η μη πρόσληψη ερευνητών, κάτι που θα έχει σαν αποτέλεσμα το ουσιαστικό κλείσιμο του Ινστιτούτου το 2012. «Από το 2000 έως σήμερα έχουν συνταξιοδοτηθεί 12 ερευνητές και έχει προσληφθεί μόνο ένας. Μέχρι το 2012 θα έχουμε συνταξιοδοτηθεί οι τέσσερεις από τους πέντε ερευνητές που είμαστε και θα μείνει μόνο ο ένας», τονίζει ο κ. Χαρτζουλάκης, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου όχι μόνο για αδυναμία εκπόνησης προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από την Ε.Ε. αλλά και παροχής έστω απλών υπηρεσιών προς όφελος των αγροτών και της αγροτικής οικονομίας.
Ναπολέων Σαραντίδης
Έτσι, την ίδια ώρα που πολλοί κάνουν λόγο για ανταγωνιστικά πιστοποιημένα αγροτικά προϊόντα, μια επένδυση ενός εκατομμυρίου ευρώ σε υλικοτεχνικό εξοπλισμό, μένει ανεκμετάλλευτη, καθώς δεν εγκρίνονται οι 2 - 3 επιστήμονες που είναι αναγκαίοι και επιπλέον το Ινστιτούτο χάνει και μια πηγή εσόδων.
«Η ολοκλήρωση του εργαστηρίου πιστοποιημένων αναλύσεων ελαιολάδου, είναι ένα βασικό εργαλείο και για την προώθηση του λαδιού στην Κρήτη. Το κινητό εργαστήριο είναι επίσης ένα εργαλείο που θα φτάσει στο χωράφι και θα δίνει στήριξη στον αγρότη, για να παράγει τα προϊόντα με τις νέες τεχνικές καλλιέργειας, ώστε να ανταποκριθεί σε αυτό που ζητά ο καταναλωτής και να παράγει πιστοποιημένα ποιοτικά προϊόντα…», διευκρινίζει ο κ. Χαρτζουλάκης.
Όμως το άκρον άωτον του παραλογισμού είναι πως το Ινστιτούτο συμμετέχει σε Ευρωπαϊκά προγράμματα αλλά δεν μπορεί να απορροφήσει τα χρήματα αυτά, καθώς δεν εγκρίνεται το προσωπικό, παρόλο που δεν θα πληρωθεί από τον κρατικό κορβανά, αλλά από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σαν παράδειγμα ο διευθυντής του ΙΥΦΕ ανέφερε το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Algatec», που αφορά «στην επαναχρησιμοποίηση των νερών των πλυντηρίων των ελαιουργείων και στο οποίο συμμετέχουν επτά χώρες της ΕΕ. Προβλέπονται δαπάνες για προσωπικό ύψους 65.000 ευρώ και δεν μπορούμε να προσλάβουμε το προσωπικό αν και αρχίσαμε τις διαδικασίες από τον περασμένο Αύγουστο. Γιατί δεν υπάρχει διοίκηση, και ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί εάν στα ερευνητικά προγράμματα, που χρηματοδοτούνται από τρίτους και όχι από τον κρατικό προϋπολογισμό, ισχύει η απαγόρευση στις προσλήψεις. Δηλαδή μιλάμε για ανθρώπους, η μισθοδοσία των οποίων είναι εξασφαλισμένη από την Ε.Ε. και για ένα πρόγραμμα που αφορά στην ανακύκλωση και εξοικονόμηση των τεράστιων ποσοτήτων νερού που χρησιμοποιούνται στα ελαιουργεία για το πλύσιμο του ελαιοκάρπου…».
Μάλιστα ο κ.Χαρτζουλάκης τονίζει πως, από τις 22 έως τις 24 Μαρτίου, θα γίνει στα Χανιά συνάντηση εκπροσώπων από τις επτά χώρες, που συμμετέχουν στο πρόγραμμα προκειμένου να εξετάσουν τις προόδους στην συγκεκριμένη έρευνα και την ίδια στιγμή το Ινστιτούτο δεν έχει καν το προσωπικό, που υποτίθεται πως θα έπρεπε ήδη να έχει κάποια αποτελέσματα από την έρευνα αυτή.
Έτσι, όχι μόνο η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει χρήματα της Ε.Ε., όχι μόνο ένα δημόσιο Ινστιτούτο Αγροτικής έρευνας κινδυνεύει να καταστεί αναξιόπιστο, όχι μόνο μπορεί να χαθεί η ευκαιρία συμμετοχής σε μιαν έρευνα που αφορά στην εξοικονόμηση νερών, στην προστασία του περιβάλλοντος και στην καλύτερη λειτουργία των ελαιουργείων, αλλά επιπλέον, τώρα υπάρχει ο κίνδυνος να μην μπορεί να πληρωθούν ούτε καν τα στοιχειώδη, όπως το φως, το νερό και το τηλέφωνο.
«Ο προϋπολογισμός του Ινστιτούτου τα τελευταία χρόνια ήταν 85.000 ευρώ και με τις περικοπές που γίνονται, φέτος θα μειωθεί κατά 10%. Από τα προγράμματα αυτά πληρώνουμε το φως, το νερό και το τηλέφωνο για την λειτουργία του Ινστιτούτου», επισημαίνει ο κ. Χαρτζουλάκης, διευκρινίζοντας πως «μιας και δεν έχουμε κρατική επιχορήγηση για να καλύψουμε όλες τις λειτουργικές ανάγκες μας, τα προγράμματα αυτά είναι ζωτικής σημασίας για το Ινστιτούτο».
Να σημειωθεί πως από τα έσοδα που έχει το ΙΥΦΕ Χανίων από την παροχή υπηρεσιών (30.000 ευρώ για το 2008) και από την πώληση των προϊόντων που παράγονται στις καλλιέργειες του Ινστιτούτου που εκτείνονται σε 500 στρέμματα (ελαιόλαδο, εσπεριδοειδή, αβοκάντο κ.α.) το υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης έχει πάρει όλα τα χρήματα και δεν έχει επιστρέψει ούτε ένα ευρώ στο ΙΥΦΕ Χανίων, ενώ έπρεπε να είχε επιστρέψει το 70%.
Έτσι προστίθενται νέα προβλήματα στο μόνιμο πρόβλημα του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων, που είναι η μη πρόσληψη ερευνητών, κάτι που θα έχει σαν αποτέλεσμα το ουσιαστικό κλείσιμο του Ινστιτούτου το 2012. «Από το 2000 έως σήμερα έχουν συνταξιοδοτηθεί 12 ερευνητές και έχει προσληφθεί μόνο ένας. Μέχρι το 2012 θα έχουμε συνταξιοδοτηθεί οι τέσσερεις από τους πέντε ερευνητές που είμαστε και θα μείνει μόνο ο ένας», τονίζει ο κ. Χαρτζουλάκης, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου όχι μόνο για αδυναμία εκπόνησης προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από την Ε.Ε. αλλά και παροχής έστω απλών υπηρεσιών προς όφελος των αγροτών και της αγροτικής οικονομίας.
Ναπολέων Σαραντίδης
