Μείζονος σημασίας και προτεραιότητας είναι η ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου και των δασικών χαρτών, επισημαίνει σε ανακοίνωσή του το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ).
Πιο αναλυτικά, η επιστολή του ΓΕΩΤΕΕ έχει όπως παρακάτω:
Α. Ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου (Ε.Κ.)
Η ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου στο σύνολό του είναι θέμα υψίστης σημασίας και προτεραιότητας, το οποίο πρέπει να υλοποιηθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Απαραίτητη προϋπόθεση σε αυτή την διαδικασία είναι να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα εκ μέρους της πολιτείας και όλων των εμπλεκόμενων μερών, που να διασφαλίζουν αφενός την προάσπιση της δημόσιας περιουσίας και αφετέρου την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και του φυσικού πλούτου της χώρας μας.
Σε αυτήν την κατεύθυνση είναι επιβεβλημένη η ύπαρξη ολοκληρωμένων σχεδιασμένων και προγραμματισμένων λύσεων, τα κατάλληλα μέσα και μέθοδοι καθώς και η ομαλή και απρόσκοπτη χρηματοδότηση της προσπάθειας.
Στα πλαίσια του Εθνικού Κτηματολογίου εντάσσεται και η σύνταξη και κύρωση των δασικών χαρτών.
Το ΓΕΩΤΕΕ έχει ολοκληρωμένη πρόταση για την σύνταξη και κύρωση των δασικών χαρτών για όλη την επικράτεια, μέσω ενός Στρατηγικού και Επιχειρησιακού Σχεδίου κατάρτισης δασικών χαρτών, το οποίο έχει επεξεργαστεί και ολοκληρώσει.
Παρακάτω θα παρουσιάσουμε περιληπτικά τα κρίσιμα σημεία και προτάσεις αυτού του σχεδίου του ΓΕΩΤΕΕ :
Β. Τι είναι οι Δασικοί χάρτες και πότε πρέπει να συνταχθούν και κυρωθούν ;
Η κατάρτιση [ σύνταξη και κύρωση ] των Δασικών Χαρτών έχει ως αντικείμενο την οριοθέτηση και καταγραφή των δασών, δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων κατά τρόπο ακριβή, διαφανή και οριστικό, που ως γνωστόν δεν έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα.
Ειδικότερα, η κατάρτιση Δασικών Χαρτών έχει ως αντικειμενικό σκοπό το διαχρονικό (σήμερα και στο παρελθόν) και χωρικό (γεωγραφικό) προσδιορισμό και αποτύπωση των δασών, δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων.
Ο συνδυασμός της φωτοερμηνείας δύο αεροφωτογραφιών διαφορετικής ημερομηνίας λήψης, μιας παλαιάς (π.χ. 1945 ή 1960) και μιας πρόσφατης μπορεί να αποδώσει τις παρακάτω εκτάσεις που ήταν και παρέμειναν δάση και δασικές, εκχερσώθηκαν στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε και αναδασώθηκαν ή δασώθηκαν στο διάστημα που μεσολάβησε.
Η Ελληνική Πολιτεία, μέσω των αρμοδίων φορέων της, έχει την πλήρη συνταγματική ευθύνη και υποχρέωση να εξασφαλίσει την ύπαρξη κυρωμένων δασικών χαρτών, μάλιστα σε χρόνο τέτοιο που θα προηγείται της ολοκλήρωσης της Κτηματογράφησης σε κάθε περιοχή που κτηματογραφείται.
Γ. Γιατί πρέπει να συνταχθούν και να κυρωθούν οι δασικοί χάρτες;
Το Δημόσιο τις περισσότερες φορές αγνοεί ποια ακίνητα του ανήκουν και η Διοίκηση προβαίνει στην έκδοση διοικητικών πράξεων, χωρίς πρώτα να μεριμνά για την προστασία των όποιων δικών του δικαιωμάτων.
Επιπλέον, ελλείψει κτηματολογίου για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις, η Διοίκηση μέχρι και σήμερα προβαίνει στην περιστασιακή έκδοση διοικητικών πράξεων, που αφορούν στο δασικό ή μη χαρακτήρα διάσπαρτων ανά τη χώρα εκτάσεων, γεγονός που σε ορισμένες περιπτώσεις, δημιουργεί συνθήκες συναλλαγής και προφανώς δεν οδηγεί στην αποτελεσματική προστασία των δασών και δασικών εκτάσεων.
Η σύνταξη και κύρωση των δασικών χαρτών αποτελεί κομβικό σημείο τόσο για την περιβαλλοντική προστασία και διαχείριση των δασών, δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων όσο και για την ομαλή δημιουργία και επιτυχία του προγράμματος κτηματογράφησης του ΕΚ.
Με την κατάρτιση και μόνο των δασικών χαρτών, που είναι έργο υποδομής και απολύτως απαραίτητο εργαλείο για τη χάραξη και εφαρμογή τής δασικής πολιτικής κατά τη λειτουργία μιας σύγχρονης διοίκησης σε μια ευνομούμενη Πολιτεία, εξασφαλίζεται γενικότερα η προστασία τού φυσικού περιβάλλοντος και τής Δημόσιας Περιουσίας.
Ειδικότερα, με την κατάρτιση των δασικών χαρτών:
- Αποσαφηνίζεται πλέον ο χώρος που καλύπτεται από δάση και δασικές εκτάσεις και παύει η αμφισβήτηση για το χαρακτήρα τους, με τις αέναες και επισφαλείς διαδικασίες που προβλέπονται για τη λύση τους.
- Καταγράφονται άμεσα οι εκτάσεις που καταστρέφονται από πυρκαγιές ή άλλους λόγους και εφαρμόζονται οι ενέργειες για προστασία (κήρυξη αναδασωτέων) και αποκατάστασή τους (έργα συγκράτησης εδαφών και αντιπλημμυρικά).
- Απεμπλέκονται ιδιώτες ή φορείς από ατέρμονες, χρονοβόρες και δαπανηρές διαδικασίες χαρακτηρισμού εκτάσεων, που αποτελούν παράγοντα αποτρεπτικό ή ακόμα και ματαιώνουν χρηματοδοτήσεις για ανάπτυξη της υπαίθρου και κυρίως των προβληματικών ορεινών και ημιορεινών περιοχών, οι οποίες έχουν ως στόχο την ανάδειξη τού πρωτογενούς τομέα παραγωγής (γεωργοδασικού-κτηνοτροφικού) αλλά και του αντίστοιχου τριτογενούς (εναλλακτικός τουρισμός).
- Εξασφαλίζεται η αξιοπιστία των συναλλαγών μεταξύ των πολιτών, εφόσον γίνεται πλέον γνωστό το ειδικό νομικό καθεστώς των εκτάσεων, και ταυτόχρονα διασφαλίζεται το Δημόσιο από τους κάθε είδους κερδοσκοπούντες σε βάρος του.
- Τέλος, μπορεί η πολιτεία να οργανώσει τον χωροταξικό σχεδιασμό και καθορισμό χρήσεων γης, προς όφελος της διοίκησης και των πολιτών, με στόχους την τόνωση των επενδύσεων σε παραγωγικές δραστηριότητες και την παράλληλη ολοκληρωμένη προστασία τού περιβάλλοντος.
Δ. Τι έγινε μέχρι σήμερα σε σχέση με τους δασικούς χάρτες ;
Μέχρι σήμερα οι Δασικοί Χάρτες που έχουν συνταχθεί καλύπτουν το 5,82% της ελληνικής επικράτειας. Η εκπόνηση αφορά συνολικά 323 δημοτικά διαμερίσματα οι οποίοι καλύπτουν έκταση 7.688.985 στρέμματα και περιλαμβάνουν 3.578.299 στρέμματα δασών, δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων.
Δυστυχώς κανείς από τους Δασικούς Χάρτες δεν έχει κυρωθεί ως οριστικός μέχρι σήμερα πάρα μόνο για δύο πρώην ΟΤΑ, το Άστρος και τα Δολιανά.
Σήμερα με το νέο πρόγραμμα Ε.Κ. που είναι σε εξέλιξη από την ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε. συντάσσονται Δασικοί Χάρτες για 113 ΟΤΑ που περιλαμβάνει τις πρωτεύουσες των νομών της Χώρας που δεν είχαν ενταχθεί στα προηγούμενα προγράμματα του ΕΚ, περιαστικές περιοχές των νομών Θεσ/νίκης και Αττικής και τον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας. Με το συγκεκριμένο πρόγραμμα καλύπτεται συνολική έκταση Δημοτικών διαμερισμάτων 3.537.446 στρ.
Ε. Ποιά είναι η πρόταση του ΓΕΩΤΕΕ σχετικά με τις προτεραιότητες για την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών για όλη τη χώρα ;
- Σύνταξη και κύρωση των δασικών χαρτών για το σύνολο της χώρας παράλληλα με την εξέλιξη του Εθνικού Κτηματολογίου σε διάστημα ολοκλήρωσης όχι μεγαλύτερο των επτά ετών. Αυτό πρωτίστως απαιτεί απαραίτητες αλλαγές στην Νομοθεσία [ ν. 3208/03 κλπ].
- Να εξασφαλιστεί με προδιαγεγραμμένους πόρους η χρηματοδότηση της σύνταξης και κύρωσης των δασικών χαρτών εφάπαξ για όλη την χώρα με μέριμνα και ευθύνη της Πολιτείας. Προφανώς να χρησιμοποιηθούν πόροι από το Κτηματόσημο αλλά και η πολιτεία όπως έχει δεσμευτεί κατά καιρούς πρέπει και η ίδια να διαθέσει πόρους μια που και η ίδια είναι μεγαλοιδιοκτήτης και πρέπει να πληρώσει όπως όλοι οι άλλοι ιδιοκτήτες για την καταγραφή της περιουσίας της.
- Η σύνταξη και κύρωση των δασικών χαρτών να προηγείται της ολοκλήρωσης της κτηματογράφησης της κάθε περιοχής.
- Σύνταξη και κύρωση των δασικών χαρτών ΑΜΕΣΑ για τους ΟΤΑ άνω των 2.000 κατ. που δεν έχουν ακόμη κτηματογραφηθεί, για τις καμένες εκτάσεις της Πελοποννήσου, Εύβοιας, Αττικής κ.α., καθώς και τις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου ΦΥΣΗ 2000, που έστω και τμήματά τους περιλαμβάνονται στα όρια των ΟΤΑ ≥ 2000 κατ.
- Σύνταξη και κύρωση των δασικών χαρτών ΑΜΕΣΑ στο υπόλοιπο Αττικής και στο υπόλοιπο του Ν. Χαλκιδικής, μιας που για αυτό το πρόγραμμα υπάρχει σχετική δέσμευση, χρηματοδότηση και ετοιμότητα από την Δασική υπηρεσία.
- Άμεση ανάρτηση και κύρωση των ήδη συνταχθέντων Δασικών χαρτών με τις αντίστοιχες αλλαγές και προσαρμογές της νομοθεσίας
- Όποια περιοχή της χώρας μας καίγεται στην διάρκεια εξέλιξης της σύνταξης και κύρωσης των δασικών χαρτών να συντάσσεται ΑΜΕΣΑ δασικός χάρτης για αυτή και να προωθείται η κύρωσή του.
- Η χρηματοδότηση και άμεση αναδιοργάνωση της Δασικής Υπηρεσίας προκειμένου να ανταποκριθεί με τον καλύτερο τρόπο στην αποτελεσματική και εντός των χρονοδιαγραμμάτων εκτέλεση των καθηκόντων της, με σπουδαιότερο αυτό της προάσπισης της δημόσιας περιουσίας και του φυσικού πλούτου της χώρας μας.
- Η αναδιοργάνωση της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε. μέσω της σύστασης, στελέχωσης εσωτερικής δομής για τους Δασικούς Χάρτες (π.χ. Διεύθυνση Δασικών Χαρτών).
- Οι φορείς που μπορούν και πρέπει να αναλάβουν την υλοποίηση του έργου σε εθνική κλίμακα είναι το Υπ. Περιβάλλοντος μέσω της Δασικής Υπηρεσίας και της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε. σε συνεργασία με τις περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες και το δυναμικό των δασολόγων Ιδιωτών μελετητών.
- Και τέλος , η εγκατάσταση και λειτουργία ενός σύγχρονου χωρικού συστήματος πληροφοριών για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις της χώρας μας [ΣΠΕΔ].
Η πρόταση του ΓΕΩΤΕΕ έχει έναν στρατηγικό στόχο που είναι:
Η αποτελεσματική και κατά προτεραιότητα προάσπιση της Δημόσιας περιουσίας, του φυσικού περιβάλλοντος και του φυσικού πλούτου της χώρας μας.
Αυτό επιτυγχάνεται μέσω :
α) Του σχεδιασμού και της ανάπτυξης ενός ολοκληρωμένου και ανεξάρτητου προγράμματος για την ολοκλήρωση της κατάρτισης των Δασικών Χαρτών σε εθνική κλίμακα, παράλληλου και σε συνάρτηση με την εξέλιξη του Εθνικού Κτηματολογίου και
β) Της δημιουργίας και της τήρησης ενός σύγχρονου χωρικού συστήματος πληροφοριών για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις (Σύστημα Πληροφοριών Εκτάσεων Δασών/Δασικών, ΣΠΕΔ) σε εθνική κλίμακα.
Στο ανωτέρω σύστημα πληροφοριών, θα βασιστεί και η δημιουργία του Δασολογίου.
ΣΤ. Τι απαιτείται κατά την γνώμη του ΓΕΩΤΕΕ [ως κεντρικό θέμα] για να ολοκληρωθεί αυτή η προσπάθεια?
H πορεία του Εθνικού Κτηματολογίου μέχρι σήμερα, αποκάλυψε τα συσσωρευμένα, από την εποχή της ανεξαρτησίας της χώρας, ιδιοκτησιακά προβλήματα, τα οποία δεν έχουν επιλυθεί, ελλείψει κυρίως διαχρονικής πολιτικής βούλησης.
Από την μέχρι σήμερα εμπειρία, τα προβλήματα που ανέδειξε η κατάρτιση των Δασικών Χαρτών στα πλαίσια του Εθνικού Κτηματολογίου διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: νομοθετικής και επιχειρησιακής φύσεως αλληλένδετα μεταξύ τους.
Για την ολοκλήρωση του έργου των Δασικών Χαρτών απαιτείται:
- Η ύπαρξη πολιτικής βούλησης τόσο για την υποστήριξη του έργου (απαιτούμενες νομοθετικές ρυθμίσεις) όσο και για την υλοποίησή του (χρηματοδότηση),
- Ο συντονισμός μεταξύ εμπλεκόμενων υπηρεσιών,
- Η οργάνωση φορέα παρακολούθησης , τήρησης και λειτουργίας,
- Η εύρεση και διασφάλιση των απαιτούμενων πόρων για τη χρηματοδότηση της ολοκλήρωσης του προγράμματος.
Όσον αφορά στον χρόνο η πρότασή μας είναι μία:
Η κατάρτιση των Δασικών Χαρτών πρέπει να γίνει στο συντομότερο χρόνο δηλ. ΑΜΕΣΑ, ως απαραίτητη προϋπόθεση στην επιτάχυνση και ομαλή δημιουργία του Ε.Κ. και τη μετέπειτα δημιουργία του Δασολογίου.