Με αφορμή τις νομοθετικές πρωτοβουλίες για
την αναμόρφωση του ΕΛΓΑ και τη θέσπιση Μητρώου Αγροτών, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η
υπουργός, Κατερίνα Μπατζελή και ο Υφυπουργός, Μιχάλης Καρχιμάκης, θα παραχωρήσουν συνέντευξη Τύπου σήμερα, Τετάρτη 12 Μαΐου 2010 και ώρα 11.30 μ.μ.
Η συνέντευξη Τύπου θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα συσκέψεων του υπουργείου (Αχαρνών 2).
Αναλυτικά το νομοσχέδιο ΕΛΓΑ περιλαμβάνει τα εξής:
Ι. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1.Η ασφάλιση της αγροτικής παραγωγής και του αγροτικού κεφαλαίου, αποτελεί ένα από τα αποτελεσματικότερα μέτρα αντιμετώπισης και διαχείρισης των κινδύνων και των κρίσεων που είναι σύμφυτοι στον αγροτικό τομέα. Με την ασφάλιση αυτή, εξασφαλίζεται σε μεγάλο βαθμό η σταθερότητα στον προγραμματισμό της αγροτικής εκμετάλλευσης και η οικονομική επιβίωσή της, αφού δίνει τη δυνατότητα στον αγρότη, σε περίπτωση καταστροφής της σοδειάς του ή του ζωικού κεφαλαίου του, να έχει ένα ελάχιστο σταθερό εισόδημα. Στη συνείδηση μάλιστα του μέσου αγρότη, οι αποζημιώσεις μετά από μία φυσική καταστροφή, έχουν σπουδαιότερη θέση από εκείνη που κατέχουν άλλες μορφές ενισχύσεων.
2. Στις μέρες μας, η ασφάλιση της αγροτικής δραστηριότητας, αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς αποτελεί βασικό μηχανισμό, μέσω του οποίου διοχετεύονται σημαντικά κεφάλαια σε δεκάδες χιλιάδες αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Η σοβαρότητα του θέματος και κύρια το υψηλό κόστος διαχείρισης των κινδύνων αυτών, αποτελεί μείζονος σημασίας ζήτημα, η αντιμετώπιση του οποίου θα πρέπει να θεωρείται επιβεβλημένη, όπως επιβεβλημένη πρέπει να θεωρείται και η παρουσία του Κράτους στην ανάληψη προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων και δράσεων.
3. Σήμερα, η συχνή εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινόμενων, ως αποτέλεσμα ραγδαίων περιβαλλοντικών και κλιματικών αλλαγών που συμβαίνουν στον πλανήτη μας, σε συνδυασμό με τις επιφυτείες, τις φυτοπαθολογικές προσβολές και τις ζωονόσους, αποτελούν βασικές αιτίες για την εμφάνιση κινδύνων και κρίσεων στον αγροτικό και κατ΄ επέκταση και στον διατροφικό τομέα, με σοβαρές επιπτώσεις στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις και στο αγροτικό εισόδημα. Η ένταση των επιπτώσεων αυτών, ενισχύεται περαιτέρω από την παγκοσμιοποίηση και τον διεθνή αυξανόμενο ανταγωνισμό των αγορών, τις διατροφικές κρίσεις, καθώς και τη σταδιακή αλλαγή του τρόπου στήριξης του αγροτικού εισοδήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ανάγκη, κατά συνέπεια, της λήψης υπόψη όλων αυτών των νέων κινδύνων και παραγόντων, κατέστη επιτακτική.
4. Οι σύγχρονες ανάγκες, αλλά και οι ιδιαιτερότητες της Ελληνικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, ( ο μικρός κλήρος, οι μικρές μονάδες, η πολυκαλλιέργεια, το ανάγλυφο του εδάφους με ορεινούς και νησιωτικούς όγκους και με μεγάλο εύρος μικροκλιματικών διακυμάνσεων κλπ), επιβάλουν το δικό τους μοντέλο γεωργοασφαλιστικού συστήματος, που πρέπει να υπακούει και να αντιστοιχεί σε ένα πλαίσιο αρχών με συγκεκριμένους στόχους. Το νέο σύστημα πρέπει:
α) να παρέχει στον αγρότη-παραγωγό έναν μηχανισμό ευέλικτο και ικανό να παρακολουθήσει τις ραγδαίες εξελίξεις του διεθνούς και ευρωπαϊκού περιβάλλοντος, ώστε να μπορεί να αξιοποιεί όλες τις δυνατότητες και τα μέσα που προβλέπονται ή θα προβλεφθούν στο πλαίσιο της υφιστάμενης, αλλά και της υπό αναθεώρηση ΚΑΠ,
β) να εφοδιάσει την Πολιτεία με ένα δυναμικό μέσο εφαρμογής της πολιτικής της στον τομέα της διαχείρισης των κινδύνων και των κρίσεων, παρέχοντας ουσιαστική προστασία του αγροτικού εισοδήματος από φυσικούς κινδύνους, ασθένειες και παθήσεις που ζημιώνουν τη φυτική και ζωική παραγωγή και το αντίστοιχο κεφάλαιο των αγροτικών εκμεταλλεύσεων της χώρας, προκειμένου αυτές, να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους στο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον,
γ) να απαλείψει τις τυχόν αντιθέσεις του υπάρχοντος συστήματος προς το θεσμικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να ευθυγραμμιστεί προς τα αντίστοιχα συστήματα των άλλων χωρών μελών και να διευκολύνει την ενσωμάτωσή του στο ευρύτερο κανονιστικό και οικονομικό περιβάλλον, στο οποίο πρέπει να λειτουργήσει,
δ) να μειώσει τις αδυναμίες του σημερινού συστήματος με τελικό στόχο τη βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχονται στον αγρότη, λαμβάνοντας υπόψη τα νέα δεδομένα, όπως για παράδειγμα τις κλιματικές και περιβαλλοντικές αλλαγές και τέλος,
ε) να συμβάλλει στην οικονομική εξυγίανση του σημερινού αδιέξοδου μοντέλου ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας και να διαμορφώσει ένα συνολικά ισοσκελισμένο ασφαλιστικό σύστημα, όπου οι παροχές θα είναι στο ίδιο ύψος με τα ετήσια έσοδα του ΕΛΓΑ, να καθορίσει μια κατά προϊόν ανταποδοτικότητα και μέσω της επιδότησης του ασφάλιστρου να τονίσει και τον κοινωνικό χαρακτήρα του γεωργοασφαλιστικού συστήματος
5.Σ΄ αυτούς τους στόχους προσβλέπει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και στα πλαίσια αυτά κατάρτισε και δημοσιοποιεί σήμερα το νομοσχέδιο για την εξυγίανση, τον εκσυγχρονισμό και την αναδιάρθρωση του εν γένει γεωργοασφαλιστικού μας συστήματος, για να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, προκειμένου μέσα από ένα ευρύ ανοιχτό δημοκρατικό διάλογο να οριστικοποιηθούν και να συμπληρωθούν οι νέες ρυθμίσεις. Η προώθηση μιας βιώσιμης, οικονομικά και θεσμικά, πολιτικής πρότασης για την εξυγίανση και τον εκσυγχρονισμό του γεωργοασφαλιστικού συστήματος και του ΕΛΓΑ, θεωρείται άμεσα επιβεβλημένη προτεραιότητα
6. Οι βασικές αλλαγές που γίνονται στο γεωργοασφαλιστικό σύστημα με το προτεινόμενο νομοσχέδιο είναι οι ακόλουθες:
-επανακαθορίζεται το ενιαίο εθνικό σύστημα προστασίας της αγροτικής δραστηριότητας και προσδιορίζονται οι τρεις πυλώνες στους οποίους στηρίζεται,
-επαναβεβαιώνεται η διατήρηση της υποχρεωτικής ασφάλισης στον ΕΛΓΑ, άρα και ο κοινωνικός χαρακτήρας του ΕΛΓΑ, με αποτέλεσμα να παρέχεται άμεση οικονομική και ηθική στήριξη στους πληττόμενους από ακραία καιρικά φαινόμενα παραγωγούς και αυτό αποτελεί σημαντικό παράγοντα διατήρησης της αγροτικής δραστηριότητας και γενικότερα του κοινωνικού ιστού στην περιφέρεια.
-θεσπίζεται, εκτός από την υποχρεωτική ασφάλιση στον ΕΛΓΑ, η πρόσθετη ασφάλιση για όσους επιθυμούν αυξημένη προστασία και η προαιρετική ασφάλιση, για κινδύνους που δεν περιλαμβάνονται στους υποχρεωτικά ασφαλιζόμενους κίνδυνους του ΕΛΓΑ
-εξυγιαίνεται οικονομικά ο ΕΛΓΑ και προβλέπεται ο ισοσκελισμός των εσόδων του με τα έξοδά του καθώς και η αναλογική και συμμετρική μείωση των καταβαλλομένων αποζημιώσεων σε περίπτωση που τα έσοδά του δεν επαρκούν,
-ορίζεται ανώτατο όριο καταβαλλόμενης αποζημίωσης ανά εκμετάλλευση
-αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού και είσπραξης της υποχρεωτικής ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς, προκειμένου να παταχθεί η εισφοραποφυγή και η εισφοροδιαφυγή
-θεσμοθετείται, η αναλογική κατά προϊόν αποζημίωση, στη φυτική παραγωγή και ανά ζώο στο ζωικό κεφάλαιο
- οι ασφαλιζόμενοι κίνδυνοι από τον ΕΛΓΑ, διακρίνονται σε υποχρεωτικά και προαιρετικά ασφαλιζόμενους, ενώ ασφαλίζονται κίνδυνοι που οφείλονται, στις κλιματικές/περιβαλλοντικές αλλαγές, όπως η ξηρασία, ή η ερημοποίηση κλπ-διατηρείται μεν, η υποχρεωτική ασφάλιση όλων των παραγωγών στον ΕΛΓΑ, αλλά ενισχύεται η ανάπτυξη του θεσμού της συμπληρωματικής (πρόσθετης και προαιρετικής) ασφάλισης, με σκοπό την ύπαρξη ευέλικτων, σύγχρονων, ανταποδοτικών επιδοτούμενων ασφαλιστικών προϊόντων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες μιας σύγχρονης γεωργίας,
- στην πρόσθετη και στην προαιρετική ασφάλιση συμμετέχουν και αλληλασφαλιστικοί συνεταιρισμοί και ιδιωτικές εταιρείες που θα ασφαλίζουν κινδύνους ή μέρος (ποσοστό ) αυτών που δεν καλύπτει ο ΕΛΓΑ με επιδότηση του ασφαλίστρου με αποτέλεσμα ο αγρότης να έχει εκτός από την υποχρεωτική ασφάλιση επιπλέον και την πρόσθετη και προαιρετική ασφαλιστική κάλυψη με μειωμένη επιβάρυνση,
-το κράτος μέσω χρηματοδοτικής συνεισφοράς στα Ταμεία Αλληλοβοήθειας μπορεί να αποζημιώνει πληττόμενους γεωργούς για απώλειες που προκαλούνται από ασθένειες ζώων και φυτών και περιβαλλοντικών συμβάντων,-η ανάπτυξη του θεσμού των επιδοτούμενων ασφαλιστικών προγραμμάτων μέσω και ιδιωτικών επιχειρήσεων και αλληλασφαλιστικών Συνεταιρισμών, ενισχύει ουσιαστικά και τον σημερινό ρόλο του ΕΛΓΑ και καθιστά το όλο θεσμικό πλαίσιο πλήρως συμβατό με την κοινοτική νομοθεσία
-καταργούνται οι σχεδόν ετήσιες κατ΄ εξαίρεση αποζημιώσεις που ανάγκασαν τον ΕΛΓΑ να λαμβάνει δάνεια για να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του και συνέβαλαν στο να οδηγηθεί σε οικονομικό αδιέξοδο,
-θεσπίζεται ο πλήρης οργανικός και οικονομικός διαχωρισμός των κρατικών ενισχύσεων ΠΣΕΑ από τις ασφαλιστικές καλύψεις του ΕΛΓΑ και επέρχεται πλήρης εξορθολογισμός της λειτουργίας των ΠΣΕΑ με την ενεργοποίηση και των προβλεπόμενων πόρων για κάλυψη ζημιών από ακραία καιρικά φαινόμενα, αποτέλεσμα των κλιματικών αλλαγών, από τον πυλώνα ΙΙ του «Προγράμματος Αλέξανδρος Μπαλτατζής»
-δημιουργείται στο Υπ.Α.Α.Τ υπηρεσία εποπτείας και παρακολούθησης όλου του συστήματος προστασίας της αγροτικής δραστηριότητας στην οποία παράλληλα μεταφέρονται οι αρμοδιότητες των ΠΣΕΑ που ασκούνταν από τον ΕΛΓΑ.
7. Οι παραπάνω αλλαγές στη δομή, στη λειτουργία και στον οικονομικό έλεγχο όλου του συστήματος, είναι επιτακτικά αναγκαίες, διότι σήμερα, ο ΕΛΓΑ, υπό το βάρος των δανειακών του εξυπηρετήσεων και την αμφισβητούμενη από την Ε.Ε, αναγκαστική κρατική στήριξή του, ως αποτέλεσμα της ανορθολογικής διαχείρισης των κινδύνων που πραγματοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια, γνωρίζει την μεγαλύτερη κρίση από την ίδρυσή του. Μια κρίση οικονομική, θεσμική, κρίση στα όρια του μη αναστρέψιμου. Με τις προωθούμενες αλλαγές, εξυγιαίνεται ο ΕΛΓΑ, αναδιαρθρώνεται το γεωργοασφαλιστικό σύστημα και προκύπτει σημαντικό όφελος για τον αγρότη, για το κράτος και για την οικονομία της χώρας μας. Παρέχεται από το γεωργοασφαλιστικό σύστημα, η δυνατότητα της θωράκισης των παραγωγών έναντι νέων ασφαλιστικών κινδύνων αλλά και πρόσθετων και προαιρετικών καλύψεων. Βελτιώνεται χωρίς ουσιαστική επιβάρυνση η ανταποδοτικότητα του υφιστάμενου συστήματος με την προαιρετική ασφάλιση και καθίσταται το σύστημα δικαιότερο απέναντι στον αγρότη. Με τη συμμετοχή του κράτους στους πόρους του συστήματος (επιδότηση ασφαλίστρου) ο αγρότης βελτιώνει την ανταγωνιστικότητά του έναντι άλλων συναδέλφων του, στα κράτη των οποίων επιδοτούνται παρόμοια συστήματα και εξασφαλίζει προαιρετική ασφαλιστική κάλυψη με μειωμένη επιβάρυνση, αφού το πρόγραμμα αυτό, προβλέπει σημαντική επιδότηση του ασφαλίστρου.
8.Με τις επιχειρούμενες αλλαγές, θωρακίζεται θεσμικά και οικονομικά ο ΕΛΓΑ, προγραμματίζονται οι δαπάνες του συστήματος αποκλείοντας έτσι τις πιθανότητες δημιουργίας υψηλών μη προϋπολογισθεισών οικονομικών απαιτήσεων για το Κράτος, όπως συνέβαινε το τελευταίο διάστημα. Παράλληλα, εξασφαλίζεται η αξιοπιστία και η σταθερότητα του γεωργοασφαλιστικού συστήματος, ελέγχονται πλήρως τα οικονομικά του Οργανισμού και αποφεύγονται οι οποιεσδήποτε καθυστερήσεις πληρωμών, εξασφαλίζοντας τη γρήγορη και δίκαιη αποζημίωση.
ΙΙ. ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Ειδικότερα με το σχέδιο νόμου ορίζονται κατ΄ άρθρο τα ακόλουθα:
9. Με το άρθρο 1, επανακαθορίζεται το ενιαίο εθνικό σύστημα προστασίας και ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας και ορίζονται οι φορείς των ασφαλιστικών υπηρεσιών για την προστασία και ασφάλιση της αγροτικής παραγωγής και του αγροτικού κεφαλαίου. Οι βασικοί πυλώνες του γεωργοασφαλιστικού συστήματος που θεσπίζεται με το παρόν σχέδιο νόμου είναι τρεις : α) ο ΕΛΓΑ, ως κύριος φορέας, β) οι ιδιωτικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις και οι αλληλοασφαλιστικοί συνεταιρισμοί και γ) η Υπηρεσία Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό τομέα του Υπ.Α.Α.Τ, αρμόδια μεταξύ άλλων, για τα Προγράμματα της Πολιτικής Σχεδίασης ΄Εκτακτης Ανάγκης (ΠΣΕΑ) Στο σύστημα, δηλαδή, μετέχει μεν, ως βασικός πυλώνας ο ΕΛΓΑ, με την καθιέρωση της υποχρεωτικής ασφάλισης στον ΕΛΓΑ με ενιαίο βασικό χαμηλό ασφάλιστρο, συμμετέχουν όμως και οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, αλληλασφαλιστικοί συνεταιρισμοί και τα Ταμεία Αλληλοβοήθειας με την καθιέρωση της προαιρετικής ασφάλισης με επιδοτούμενο ασφάλιστρο και της πρόσθετης ασφάλισης, όπως και η Υπηρεσία Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που αναλαμβάνει την κατάρτιση και εκτέλεση των Προγραμμάτων ΠΣΕΑ, δυνάμει των οποίων χορηγούνται νόμιμες κρατικές ενισχύσεις για την επανόρθωση ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες ή άλλα έκτακτα γεγονότα, σύμφωνα με το άρθρο 107 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ)
10. Με το άρθρο 2, συστήνεται στο Υπ.Α.Α.Τ Υπηρεσία Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων (ΥΔΚΚ) στον Αγροτικό Τομέα με σκοπό τον συντονισμό, την παρακολούθηση και τον έλεγχο της λειτουργίας του συστήματος προστασίας και ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας και καθορίζονται οι αρμοδιότητές της. Η υπηρεσία αυτή θα είναι αρμόδια και για την εκπόνηση και εκτέλεση των προγραμμάτων ΠΣΕΑ.
11. Με το άρθρο 3, επαναδιατυπώνονται οι σκοποί του ΕΛΓΑ -βασικού κορμού του συστήματος ασφαλίσεων- στα πλαίσια του ενιαίου γεωργοασφαλιστικού συστήματος και περιορίζονται σε αμιγώς ασφαλιστικά θέματα, αφαιρουμένης της αρμοδιότητας για τα Προγράμματα ΠΣΕΑ που η διαχείρισή τους από τον ΕΛΓΑ επέτεινε το οικονομικό του αδιέξοδο. Ταυτόχρονα, στους σκοπούς του ΕΛΓΑ, συμπεριλαμβάνεται και η προώθηση της ενεργητικής προστασίας της αγροτικής παραγωγής και του κεφαλαίου, ως μέτρο πρόληψης των οικονομικών επιπτώσεων που επιφέρουν τα ακραία καιρικά φαινόμενα και οι ασθένειες στο πλαίσιο των δυνατοτήτων χρηματοδότησης που παρέχει και το ΕΣΠΑ/ Αλέξανδρος Μπαλτατζής, καθώς επίσης και η δυνατότητά του να συνάπτει πρόσθετη ασφάλιση με παραγωγούς που επιθυμούν διαφορετικό από το υποχρεωτικό όριο «απαλλαγής», ή/και προαιρετική ασφάλιση με τους υπόλοιπους φορείς που συμμετέχουν στο σύστημα.
12. Με το άρθρο 4 καθιερώνεται η υποχρεωτική και αυτοδίκαιη ασφάλιση του συνόλου της φυτικής και ζωικής παραγωγής και του αντίστοιχου κεφαλαίου, καθορίζονται τα ασφαλιζόμενα πρόσωπα, το είδος και το αντικείμενο της ασφάλισης, ενώ προβλέπεται και η δυνατότητα εξαίρεσης από την υποχρεωτική ασφάλιση στον ΕΛΓΑ, όπως και η αντίστροφη διαδικασία, επιχειρήσεων δηλαδή που έχουν εξαιρεθεί, με αίτησή τους από την ασφάλιση του ΕΛΓΑ, όπως οι πτηνοτροφικές και χοιροτροφικές, να υπαχθούν εκ νέου στην ασφάλισή του. Καθιερώνεται επίσης ο θεσμός της πρόσθετης ασφάλισης με την καταβολή πρόσθετης εισφοράς για όσους επιθυμούν μείωση της «απαλλαγής» και ο θεσμός της προαιρετικής επιδοτούμενης ασφάλισης για όσους παραγωγούς επιθυμούν κάλυψη ζημιών από κινδύνους που δεν εντάσσονται στους υποχρεωτικά ασφαλιζόμενους κινδύνους του ΕΛΓΑ.
13. Με το άρθρο 5, προσδιορίζονται οι υπαγόμενοι στην ασφάλιση του ΕΛΓΑ φυσικοί κίνδυνοι, παθήσεις και ασθένειες της φυτικής και ζωικής παραγωγής και διακρίνονται σε υποχρεωτικά ασφαλιζόμενους και προαιρετικά ασφαλιζόμενους κινδύνους. Η κάλυψη από τον ΕΛΓΑ των κινδύνων εν γένει που υπάγονται στην ασφάλισή του, ενεργοποιούνται από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του αντίστοιχου Κανονισμού Ασφάλισής του και η οποιαδήποτε αποζημίωση αφορά μόνο άμεσες ζημιές. Δίνει τη δυνατότητα επέκτασης των ασφαλιστικών καλύψεων του συστήματος σε νέους κινδύνους, που δημιουργούνται από τις συντελούμενες κλιματικές αλλαγές, όπως η έντονη ξηρασία, η λειψυδρία και η ερημοποίηση των αγροτικών εκτάσεων. Οι κίνδυνοι αυτοί, που εξειδικεύονται με σαφή επιστημονικό προσδιορισμό στους αντίστοιχους κανονισμούς του ΕΛΓΑ (άρθρο 15) δεν μπορεί να αγνοούνται από το γεωργοασφαλιστικό σύστημα, δεδομένου ότι πλέον λαμβάνονται υπόψη και στα αντίστοιχα κοινοτικά προγράμματα και πολιτικές.
14. Με το άρθρο 6, ορίζεται το ελάχιστο όριο απαλλαγής στη φυτική παραγωγή, ενώ στο ζωικό κεφάλαιο, οι ελάχιστες απαλλαγές περιλαμβάνονται στον αντίστοιχο Κανονισμό Ασφάλισης, οι καλυπτόμενες άμεσες ζημιές, καθώς και το ανώτατο όριο αποζημίωσης (70.000) που μπορεί να καταβάλλει ο ΕΛΓΑ. Καθιερώνεται επίσης ο υπολογισμός της «απαλλαγής» στο σύνολο της παραγωγής των καλλιεργούμενων ειδών από τον παραγωγό σε επίπεδο νομού και η δυνατότητα αύξησης της απαλλαγής στις ιδιαίτερα ζημιογόνες καλλιέργειες. Ταυτόχρονα επιβάλλεται η υποχρέωση ισοσκελισμού των ετήσιων αποζημιώσεων που καταβάλλει ο ΕΛΓΑ με τα ετήσια έσοδα που εισπράττει από την ειδική εισφορά και άλλες πηγές χρηματοδότησης και ορίζεται ότι αν καταγράφεται απόκλιση, δηλαδή αν οι προβλεπόμενες αποζημιώσεις υπερβαίνουν τα έσοδα του ΕΛΓΑ, τότε θα πραγματοποιείται οριζόντια συμμετρική και αναλογική μείωση των αποζημιώσεων που καταβάλλει ο ΕΛΓΑ, ενώ σε ετήσια βάση θα προσδιορίζεται το ανώτατο ύψος των παροχών του ΕΛΓΑ προς τους ασφαλισμένους. Επίσης προβλέπεται η ευχέρεια να καθοριστεί ώστε, οι καταβαλλόμενες αποζημιώσεις να επιμερίζονται ανά προϊόν στη φυτική παραγωγή, ή ανά κατηγορία ζωικού κεφαλαίου, ανάλογα με τα ανά προϊόν ή ανά κατηγορία ζωικού κεφαλαίου έσοδά του. Η θέσπιση της αναλογικής κατά προϊόν αποζημίωσης στη φυτική παραγωγή, ή ανά κατηγορία, στο ζωικό κεφάλαιο, καθιστά το σύστημα πιο δίκαιο και πιο άμεσα ανταποδοτικό και γνωρίζουν πλέον οι αγρότες τις δυνατότητες αποζημίωσης που διαθέτει ο ΕΛΓΑ. Σ΄ αυτό το πλαίσιο εξορθολογισμού των δημοσιονομικών μέσων του Οργανισμού αποκλείονται οι «κατ' εξαίρεση» καλύψεις του ΕΛΓΑ
15. Στο άρθρο 7, καθορίζονταιοι πόροι του ΕΛΓΑ και συγκεκριμένα η ειδική ασφαλιστική εισφορά, η πρόσθετη εισφορά, η προαιρετική εισφορά και η γενική εισφορά υπέρ ΕΛΓΑ και δευτερευόντως, άλλα έσοδα του ΕΛΓΑ που κυρίως είναι παν ό,τι εισπράττει από την υποχρεωτική παροχή υπηρεσιών σε τρίτους ή κρατικές επιχορηγήσεις που έχουν την έγκριση από την Ε.Ε. Η διατήρηση της υποχρεωτικότητας του θεσμού της ασφάλισης στον ΕΛΓΑ που αποτελεί ισχυρό και μοναδικό μέτρο για την διατήρηση του κοινωνικού του χαρακτήρα, θα συμβάλλει και στην οικονομική του αυτοτέλεια, ενώ η ασφαλιστική κάλυψη όλων των αγροτών της χώρας με ταχύτατες, διαφανείς και αμερόληπτες διαδικασίες που θα προβλέπονται με λεπτομέρεια στους Κανονισμούς, θα βελτιώσει σημαντικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες του. Ταυτόχρονα ο προσδιορισμός με ακρίβεια των πόρων του ΕΛΓΑ και η εξασφάλισή τους, εγγυάται στους μεν παραγωγούς, την ασφαλιστική τους κάλυψη, στον δε Οργανισμό, την εύρυθμη λειτουργία του, την διαφάνεια και την προοπτική του.
16. Στο άρθρο 8, ορίζεται ότι η υποχρεωτική ειδική εισφορά υπέρ του ΕΛΓΑ, επιβάλλεται σε όλα τα εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα, εξαιρουμένων των προϊόντων που δεν έχουν υπαχθεί στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΛΓΑ και των αγροτικών προϊόντων που παράγονται εντός του Αγίου Όρους και ανήκουν στις Μονές,
17. Στο άρθρο 9,περιγράφεται ο τρόπος υπολογισμού της ασφαλιζόμενης αξίας της αγροτικής παραγωγής στη φυτική παραγωγή και στο ζωικό κεφάλαιο.
18. Στο άρθρο 10, ορίζεται ο τρόπος υπολογισμού της υποχρεωτικής ειδικής εισφοράς υπέρ του ΕΛΓΑ στην υπολογισθείσα αξία της αγροτικής παραγωγής και ο ακριβής υπολογισμός της που γίνεται κατά την υποβολή της ενιαίας δήλωσης ενίσχυσης.
19. Στο άρθρο 11, εξειδικεύεται ο τρόπος καταβολής της υποχρεωτικής ειδικής εισφοράς υπέρ του ΕΛΓΑ που πραγματοποιείται με κατάθεση του οφειλόμενου ποσού σε ειδικό τραπεζικό λογαριασμό του ΕΛΓΑ εντός προθεσμίας, ενώ προβλέπεται και η δυνατότητα του αγρότη να εξουσιοδοτήσει τον ΕΛΓΑ να εισπράξει το ποσόν από άλλες απαιτήσεις που έχει ο ασφαλιζόμενος από φορείς του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα. Η καταβολή της εισφοράς είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την εκ μέρους του ΕΛΓΑ πληρωμή της αποζημίωσης.
20. Στο άρθρο 12,προσδιορίζεται η βάση υπολογισμού της γενικής εισφοράς υπέρ του ΕΛΓΑ, ο συντελεστής της, τα υπαγόμενα σ΄ αυτήν φυσικά και νομικά πρόσωπα, καθώς και ο τρόπος βεβαίωσης, καταβολής και απόδοσής της στον ΕΛΓΑ
21. Στο άρθρο 13 προβλέπεται η σύναψη συμβολαίων για την πρόσθετη και επικουρική ασφάλιση όπου θα αναγράφονται τα εκατέρωθεν δικαιώματα και υποχρεώσεις.
22. Στο άρθρο 14 ορίζονται τα διαδικαστικά θέματα για την καταβολή της αποζημίωσης και η δυνατότητα καταβολής προκαταβολής και αναλογικής περικοπής της αποζημίωσης σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
23. Με το άρθρο 15, ρυθμίζονται θέματα που αφορούν στους Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛΓΑ και τα ειδικότερα θέματα που περιλαμβάνονται σ΄ αυτούς, όπως οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των ασφαλισμένων, η διαδικασία και τα όργανα επίλυσης των αμφισβητήσεων που γεννώνται κατά την εκτίμηση των ζημιών κλπ
24. Στο άρθρο 16, προβλέπεται το πιστοποιητικό ασφαλιστικής ενημερότητας του ΕΛΓΑ, η έλλειψη του οποίου αφενός μεν, στερεί από τον ζημιωθέντα γεωργό το δικαίωμα να διεκδικήσει την αποζημίωσή του, αφετέρου δε, αποτελεί αναγκαίο δικαιολογητικό για την έκδοση διαφόρων αδειών, θεώρηση στοιχείων κλπ
25. Με το άρθρο 17, δίνεται η δυνατότητα αξιοποίησης γεωπόνων ΑΕΙ ή τεχνολόγων γεωπονίας ΤΕΙ ως πραγματογνωμόνων εκτιμητών σε θέματα εκτίμησης των ζημιών από πίνακα πιστοποιημένων εμπειρογνωμόνων που καταρτίζεται ετησίως από το ΓΕΩΤΕΕ.26. Στο άρθρο 18, περιγράφεται ο θεσμός της προαιρετικής επιδοτούμενης ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής και του αγροτικού κεφαλαίου, οι υποχρεώσεις των αντίστοιχων φορέων, καθώς και η ενίσχυση του Δημοσίου που καταβάλλεται σε αυτούς, είτε για την επιδότηση του ασφαλίστρου για την ασφάλιση καλλιεργειών, ζώων και φυτών έναντι οικονομικών απωλειών που προκαλούνται από δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και ασθένειες των ζώων ή των φυτών ή εμφάνιση επιβλαβών οργανισμών, είτε για χρηματοδοτική συνεισφορά στα υφιστάμενα ή συνιστώμενα ταμεία Αλληλοβοήθειας για τις ασθένειες ζώων και φυτών και τα περιβαλλοντικά ατυχήματα. Η επιδότηση του ασφάλιστρου αφορά κινδύνους ή μέρος αυτών που δεν καλύπτονται υποχρεωτικά από τον ΕΛΓΑ. Επιπλέον, στο άρθρο αυτό, ορίζεται ότι η επιδότηση του ασφαλίστρου μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με τον ασφαλιζόμενο κίνδυνο, τη γεωγραφική περιοχή, τον τόπο κατοικίας, το ύψος του εισοδήματος του ασφαλιζόμενου προσώπου, το είδος της καλλιέργειας ή εκτροφής και το χαρακτηρισμό του ως αγρότη ή κατόχου γεωργικής εκμετάλλευσης. Η επιδότηση ασφαλίστρου μπορεί επίσης να διαφοροποιείται μεταξύ φυσικών και νομικών ασφαλιζόμενων προσώπων.
27. Στο άρθρο 19, αναφέρονται οι βασικές υποχρεώσεις των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των αλληλοασφαλιστικών συνεταιρισμών που συμμετέχουν σε προαιρετική βάση στην επιδοτούμενη γεωργική ασφάλιση και στο άρθρο 20, λοιπά θέματα λειτουργίας αυτών.
28. Με το άρθρο 21, ορίζεται ότι όλες οι αρμοδιότητες της Πολιτικής Σχεδίασης Έκτακτης Ανάγκης (ΠΣΕΑ) θα ασκούνται εφεξής από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και συγκεκριμένα από την Υπηρεσία Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα και γίνεται καταγραφή των αρμοδιοτήτων αυτών. Καθιερώνεται ο πλήρης οικονομικός διαχωρισμός των Κρατικών ενισχύσεων ΠΣΕΑ από τις ασφαλιστικές καλύψεις του ΕΛΓΑ, με πλήρη κάλυψη των δαπανών τους από τον κρατικό προϋπολογισμό μετά από έγκριση της ΕΕ. Ο εκσυγχρονισμός και η ορθολογική λειτουργία των ΠΣΕΑ, θα συμβάλλει στην ολοκλήρωση του συστήματος ασφάλειας και ασφάλισης της γεωργικής παραγωγής και του αγροτικού κεφαλαίου.
29. Στο άρθρο 22, προσδιορίζονται εννοιολογικά οι όροι θεομηνία, έκτακτα γεγονότα και δυσμενείς καιρικές συνθήκες, η συνδρομή των οποίων είναι απαραίτητη προκειμένου να υποβληθεί και να εγκριθεί από την ΕΕ πρόγραμμα κρατικών οικονομικών ενισχύσεων για την αντιστάθμιση ζημιών στον αγροτικό τομέα}.
30.Στο άρθρο 23, προβλέπεται η έκδοση κανονισμού που θα περιλαμβάνει τις διοικητικές κυρώσεις και τα πρόστιμα για τις διαπιστούμενες παραβάσεις των διατάξεων του παρόντος νόμου.
31. Στο άρθρο 24, αναφέρονται οι καταργούμενες διατάξεις του ν.1790/1988. Σημειώνεται ότι ο βασικός νόμος που διέπει την οργάνωση και λειτουργία του ΕΛΓΑ, είναι ο ιδρυτικός του νόμος 1790/1988 και ο νόμος 2145/2001, οι οποίοι όμως έχουν υποστεί πολλαπλές τροποποιήσεις με δεκάδες τροπολογίες σε πολλούς νόμους,(π.χ ν. 3074/2002, ν. 3147/2003, ν. 3399/2005, ν. 3460/2006, ν. 3698/2008, ν. 3756/2009 κλπ) με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ασαφούς νομικού πλαισίου και την αποδυνάμωση της νομικής ασφάλειας. Με τις νέες ρυθμίσεις, τα βασικά άρθρα για την οργάνωση και λειτουργία του ΕΛΓΑ (άρθρα 2,3,3α,3γ,4,5,5α, του ν.1790/1988, όπως αυτά ισχύουν έως σήμερα) τροποποιήθηκαν, ενοποιήθηκαν και ενσωματώθηκαν στις νέες διατάξεις, με αποτέλεσμα να αποσαφηνίζεται έτσι το όλο νομικό πλαίσιο που διέπει το καθεστώς των γεωργικών ασφαλίσεων.
32.Στο άρθρο 25 αναφέρονται οι μεταβατικές διατάξεις και στο άρθρο 26 η έναρξη ισχύος του νόμου.
Το ποσό των 97,8 εκατ. ευρώ διατέθηκε για την πληρωμή 190.000 αγροτών, που είναι ενταγμένοι στα ειδικά καθεστώτα (ποιοτικό παρακράτημα κ.τ.λ.).
