Τα κύρια σημεία
Ο José Bové εξηγεί…
Αν οι τιμές των τροφίμων συνεχώς αυξάνονται, το ίδιο δεν ισχύει και για τα εισοδήματα των αγροτών, προειδοποιεί ο διάσημος Γάλλος αγρότης, ακτιβιστής και νυν ευρωβουλευτής, José Bové, έκθεση του οποίου για την έλλειψη διαφάνειας στην αγορά τροφίμων, θα συζητείται σήμερα στο Στρασβούργο. Μιλήσαμε με τον κ. Bové λίγο πριν από την ολομέλεια.
Ο καταναλωτής βλέπει τις τιμές των τροφίμων να αυξάνονται συνεχώς, όμως οι αγρότες βλέπουν τα εισοδήματά τους να συρρικνώνονται και πολλοί κατηγορούν τις μεγάλες επιχειρήσεις του λιανεμπορίου για αισχροκέρδεια. Η αλήθεια που ακριβώς βρίσκεται;
Η κατάσταση είναι δραματική. Όταν οι τιμές παραγωγού πέφτουν, οι καταναλωτές δεν βλέπουν καμία διαφορά. Αντιθέτως, βλέπουν τη διαφορά μόλις όταν οι τιμές των πρώτων υλών ανέβουν κερδοσκοπικά.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει ξεκάθαρα ότι το μερίδιο των παραγωγών στην υπεραξία της αλυσίδας διατροφής έπεσε από 31% σε 20% από το 1995. Οι αγρότες δυσκολεύονται ολοένα και περισσότερο να ζήσουν πουλώντας το προϊόν τους και τη διαφορά καρπώνονται είτε οι μεγάλες επιχειρήσεις της μεταποίησης είτε οι μεγάλοι του λιανεμπορίου.
Ποιο πρακτικά, τι προτείνετε με την έκθεσή σας για να διορθωθούν αυτά;
Αγροτικό εισόδημα
- Οι τιμές των προϊόντων αυξάνονται 3,3% ετησίως από το 1996
- Στο ίδιο διάστημα οι τιμές παραγωγού αυξάνονται μόνο 2,1% ετησίως
- Το αγροτικό εισόδημα μειώθηκε 12% το 2009
Κατ' αρχήν πρέπει να αντιμετωπίσουμε την κερδοσκοπία στις πρώτες ύλες. Οι αγορές πρέπει να λειτουργούν με βάση την πραγματικότητα των αποθεμάτων και των αναγκών, όχι, όπως σήμερα, την κερδοσκοπία.
Δεύτερο σημείο είναι η δημιουργία πραγματικού παρατηρητήριου για το κόστος παραγωγής. Δεν μπορεί να γίνεται αποδεκτό να υποχρεώνονται οι παραγωγοί να πουλήσουν κάτω του κόστους.
Τρίτο, πρέπει να υπάρξουν αυστηρότατοι κανόνες καταπολέμησης της κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης. Τεράστιος αριθμός χωρών, οργανώσεων καταναλωτών και παραγωγών ζητούν μεγαλύτερη διαφάνεια.
Τέλος, πρέπει να ενισχυθούν οι εξουσίες των αγροτικών συνεταιρισμών στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων μεταξύ παραγωγών, εταιριών μεταποίησης και λιανεμπορίου.
Στην έκθεσή σας αναφέρετε ότι μέχρι και το 30% της παραγωγής τροφίμων καταλήγει στα σκουπίδια…
Σήμερα, στο σύνολο της παραγωγικής αλυσίδας, οι απώλειες φθάνουν το 30%, κάτι που είναι απαράδεκτο όταν υπάρχουν τόσοι στην Ευρώπη που πεινούν. Πρέπει να μικρύνουν τα δίκτυα διανομής. Πρέπει να προωθηθούν οι απευθείας πωλήσεις από τον παραγωγό στον καταναλωτή, πρέπει τέλος να αλλάξουν οι κανόνες που επιτρέπουν να καταλήγουν τόσα τρόφιμα στα σκουπίδια, όπως βλέπουμε να γίνεται στα σούπερ-μάρκετ και τα εργοστάσια τροφίμων.
Σας ικανοποιεί η έκθεση όπως διαμορφώθηκε ή θα θέλατε να πηγαίνει και λίγο πιο μακριά;
Είναι εξαιρετικά ικανοποιημένος καθώς μπορέσαμε να εργασθούμε σε βάθος και να μιλήσουμε με κόσμο από όλες τις πλευρές. Η ψηφοφορία (σ.σ. στις 26 Ιουνίου) στην επιτροπή Γεωργίας πήγε πολύ καλά: η έκθεση στηρίχθηκε από το σύνολο της επιτροπής.
Τώρα πρέπει να δούμε τι θα γίνει στην ολομέλεια. Έχω την εντύπωση ότι οι βιομηχανίες και οι μεγάλες επιχειρήσεις του λιανεμπορίου ασκούν πιέσεις ώστε να αφαιρεθούν από την έκθεση όσα τους ενοχλούν