Αντισυνταγματική έκρινε με πέντε αποφάσεις της η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, τη διάταξη του ιδρυτικού νόμου του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΓΕΩΤ.Ε.Ε.), που προβλέπει ότι τα μέλη του με τη συμπλήρωση 30ετούς υπηρεσίας γίνονται ομότιμα ή επίτιμα μέλη και δεν μπορούν να ασκήσουν επάγγελμα.
Ειδικότερα, οι σύμβουλοι Επικρατείας, με τις υπ' αριθμ. 2764-2768/2011 αποφάσεις τους, δικαίωσαν πέντε γεωπόνους, οι οποίοι ήταν ομότιμα και επίτιμα μέλη του ΓΕΩΤ.Ε.Ε., που τους είχαν αφαιρεθεί τα πτυχία και είχαν διαγραφεί από το μητρώο μελετητών (συνολικά έχουν διαγραφεί 73).
Σύμφωνα με τον ιδρυτικό νόμο του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. (Ν. 1474/1984), τα τακτικά μέλη του που παύουν «να ασκούν το επάγγελμα ή συνταξιοδοτούνται μετά τη συμπλήρωση 30 ετών συνολικής υπηρεσίας γίνονται ομότιμα. Τα ομότιμα μέλη απαλλάσσονται από τις οικονομικές τους υποχρεώσεις απέναντι στο ΓΕΩΤ.Ε.Ε., δεν εκλέγουν, ούτε εκλέγονται στα όργανα του Επιμελητηρίου, και δεν λαμβάνουν μέρος στις λοιπές διοικητικές και λειτουργικές δραστηριότητες του ΓΕΩΤ.Ε.Ε.».
Επίτιμα μέλη ανακηρύσσονται εξέχουσες προσωπικότητες, που διακρίθηκαν για την προσφορά τους στην πρόοδο των γεωτεχνικών επιστημών και την ευόδωση των σκοπών του Επιμελητηρίου.
Τα ομότιμα και επίτιμα μέλη του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. δεν μπορούν να διατηρήσουν το πτυχίο μελετητού ή να ασκούν δραστηριότητες μελετητού (εκπόνηση μελετών).
Έτσι, στην προκειμένη περίπτωση, σε εφαρμογή του Ν. 1474/1984 και μετά από σύμφωνη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, με απόφαση (Οκτώβριος 1998) του γενικού γραμματέα Δημοσίων Έργων του ΥΠΕΧΩΔΕ, από τους πέντε γεωπόνους αφαιρέθηκαν τα πτυχία τους και διαγράφηκαν από τα μητρώα των μελετητών.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας έκριναν ότι η επίμαχη διάταξη, που προβλέπει την αδυναμία άσκησης του επαγγέλματος του μελετητή αντιβαίνει στις συνταγματικές επιταγές του άρθρου 5 παράγραφος 1 και 3, καθώς επιφέρει ανεπίτρεπτο περιορισμό στην ελευθερία άσκησης του επίμαχου επαγγέλματος, όπως, επίσης, αντιβαίνει και στις διατάξεις του άρθρου 25 παράγραφος 1 του Συντάγματος.
Σύμφωνα με τους δικαστές, είναι αντισυνταγματικός ο περιορισμός αυτός καθώς «αφενός μεν δεν είναι γενικός, αφού αφορά μόνον στους εκ των μελετητών γεωτεχνικούς, αφετέρου δεν στηρίζεται αποκλειστικώς στο, μη πρόσφορο για την επίμαχη ρύθμιση, κριτήριο του χρόνου συνολικής υπηρεσίας του μελετητού στο επάγγελμα του γεωτεχνικού πριν από την παύση του επαγγέλματος ή την συνταξιοδότησή του από αυτό, και δεν συνδέεται προς άλλα κριτήρια συναπτόμενα προς την βιολογική ή πνευματική ικανότητα (όπως είναι η ηλικία) ή προς τις επιστημονικές γνώσεις ή τεχνικές δεξιότητες του ατόμου, που απαιτούνται για την άσκηση της ρυθμιζόμενης εν προκειμένω επαγγελματικής δραστηριότητος (εκπόνηση μελετών κ.λπ.)».
Παράλληλα, στη δικαστική απόφαση επισημαίνεται ο περιορισμός στην επαγγελματική ελευθερία που θέτει ο Ν. 1474/1984 και αποσκοπεί στη βελτίωση του επιπέδου απασχόλησης των γεωτεχνικών.
Όμως, δεν είναι «εφικτό να προσδιοριστεί το προσδοκώμενο αποτέλεσμα» από την εφαρμογή του επίμαχου μέτρου (περιορισμός επαγγελματικής ελευθερίας), αλλά δεν είναι δυνατό και να ελεγχθεί η αναλογικότητά του, δηλαδή «η σχέση της βαρύτητας του περιορισμού προς την αναμενόμενη βελτίωση του επιπέδου απασχολήσεως των γεωτεχνικών».
Συνεπώς, καταλήγουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, το επίμαχο περιοριστικό μέτρο της επαγγελματικής ελευθερίας είναι αντίθετο και στο άρθρο 25 παράγραφος 1 του Συντάγματος.
1 αρχεία διαθέσιμα για download