Του Μάνου Χαραλαμπάκη
Οι έξι μαθητές της τρίτης δημοτικού στο σχολικό συγκρότημα 7ο – 15ο Ν. Σμύρνης άφησαν για λίγο τα θρανία και πήγαν μια βόλτα στη φύση. Όχι, δεν χρειάστηκε να πάνε πολύ μακριά, ούτε μπήκαν σε πούλμαν για να τους μεταφέρει στην εξοχή. Βγήκαν από την τάξη τους, πέρασαν από το γραφείο των δασκάλων και βρέθηκαν στην καταπράσινη ταράτσα του σχολείου τους!
Μέσα σε λίγα λεπτά τα πρόσωπά τους αλλάζουν διάθεση και μεμιάς αρχίζουν τις αγαπημένες τους συνήθειες. Ο κήπος είναι γεμάτος αρωματικά φυτά. Τα πιτσιρίκια έναν χρόνο τώρα έχουν μυηθεί στην ιεροτελεστία της όσφρησης και της συγκομιδής. Μυρίζουν το δεντρολίβανο, την ρίγανη, το θυμάρι. Και θέλουν να μοιραστούν τον ενθουσιασμό τους. Μια από τις μαθήτριες κόβει λίγο θυμάρι και μας λέει: «Θέλετε να μυρίσετε κι εσείς;»
Σκηνές σαν την παραπάνω πριν από μερικά χρόνια αποτελούσαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας για τα ελληνικά σχολεία. Εδώ και δεκαετίες το τσιμέντο αποτελούσε σήμα κατατεθέν των σχολικών κτιρίων. Φαίνεται όμως ότι σιγά σιγά κάτι αλλάζει. Το γκρίζο έχει αρχίσει να δίνει τη θέση του στο πράσινο. Το ίδιο συμβαίνει και σε άλλα δημόσια αλλά και ιδιωτικά κτίρια την τελευταία πενταετία. Διευθυντές σχολείων, γονείς, δήμαρχοι, ιδιώτες πείθονται από την εξοικονόμηση ενέργειας και τα λοιπά οφέλη στο περιβάλλον που προσφέρουν οι πράσινες στέγες και έτσι ξεκινούν κι εκείνοι τη δημιουργία ταρατσόκηπων.
Τα οφέλη από τη μετατροπή της ταράτσας σε κήπο ήταν πολλαπλά. Όπως τονίζει στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος της Σχολικής Επιτροπής κ. Δημήτρης Χρήστου και ένας από τους συντελεστές του πράσινου εγχειρήματος, είναι σημαντική η εξοικονόμηση ενέργειας. «Κάτω από την ταράτσα στεγάζεται το νηπιαγωγείο. Ε, λοιπόν, τον χειμώνα δεν χρειάστηκε να ανάψουν πολλές φορές το καλοριφέρ, διότι ο κήπος λειτουργεί ως μόνωση. Όσο για τις ζεστές ημέρες, η αίθουσα του νηπιαγωγείου είναι πιο δροσερή λόγω του ταρατσόκηπου».
Το κέρδος από τη δημιουργία του ταρατσόκηπου –κατασκευάστηκε από την εταιρεία Τοπιοδομή- δεν είναι μόνο η εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων. Ο ταρατσόκηπος χρησιμποιείται και για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Για παράδειγμα, μαθήματα για τη φύση, όπως Μελέτη του Περιβάλλοντος, γίνονται πλέον σε φυσικό τοπίο και αυτό ενθουσιάζει τους μαθητές. «Υπήρχαν φυτά που οι μαθητές δεν τα ήξεραν. Σ’ αυτόν τον κήπο τα είδαν πρώτη φορά» αναφέρει ο κ. Χρήστου. Από την πλευρά του ο διευθυντής του 7ου Δημοτικού κ. Γιώργος Γουρναρόπουλος τονίζει πως όλα τα παιδιά χαίρονται να βρίσκονται στον ταρατσόκηπο. «Είναι λογικό, διότι έρχονται σε επαφή με τη φύση, ενώ μέχρι πρότινος το σχολείο είχε μόνο τσιμέντο. Βλέπουν πώς μεγαλώνουν τα φυτά, παρατηρούν τις μέλισσες που τα επισκέπτονται ειδικά αυτήν την περίοδο».
Ταρατσόκηποι
Αλματώδης αύξηση παρατηρείται στις κατασκευές ταρατσόκηπων την τελευταία τριετία. «Πράγματι, υπάρχει κινητικότητα και διάθεση διότι ο ταρατσόκηπος δίνει λύσεις. Ενδεικτικό είναι πως η δική μας εταιρεία πριν από 5 χρόνια έφτιαχνε έναν με δύο κήπους σε οροφές και τώρα φτιάχνουμε 30-50 το χρόνο» τονίζει ο γεωπόνος κ. Κωνσταντίνος Τάτσης από την εταιρεία Τοπιοδομή.
Τα οφέλη
Εξοικονόμηση ενέργειας, μείωση πλημμυρικών φαινομένν, λιγότερη ρύπανση, είναι μερικά από τα οφέλη που προσφέρουν οι ρπάσινες ταράτσες. Έρευνες επιστημόνων που έχουν πραγματοποιηθεί σε κτίρια με ταρατσόκηπους έχουν δείξει πως η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για τις ανάγκες θέρμανσης και κλιματισμού φτάνει έως και το35% στον τελευταίο όροφο και κατά 10-20% στους υπόλοιπους.
Σημαντική είναι και η μείωση της θερμοκρασίας στο εσωτερικού του τελευταίου ορόφου, που φτάνει επίσης το 35%. Επιπροσθέτως, οι πράσινες στέγες μπορούν να μειώσουν φαινόμενα πλημμυρών, διότι συγκρατούν ως και το 50% του βρόχινου νερού, ενώ συμβάλλουν στη μείωση των εκλυόμενων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα αφού χρησιμοποιούνται λιγότερο τα κλιματιστικά.
Έρευνα επιστημονικής ομάδας, επικεφαλής της οποίας ήταν ο καθηγητής ΤΕΙ Χαλκίδας κ. Μιχάλης Βραχόπουλος, έδειξε ότι εάν φυτεύονταν όλες οι ταράτσες της Αθήνας θα εξοικονομούνταν περίπου 600MW ημερησίως, δηλαδή όσο η παραγωγή του σταθμού ηλεκτρικής ενέργειας στο Λαύριο.
Το κόστος
Το κόστος μιας πράσινης ταράτσας αρχίζει από τα 65 ευρώ ανά τ.μ. και μπορεί να φτάσει τα 200 σε περίπτωση που χρειάζονται μεγάλες ποσότητες χώματος, φυτών και άλλα υλικά και , όπως τονίζουν οι ειδικοί, τόσο περίπου θα είναι και το κόστος μιας συμβατικής μόνωσης της ταράτσας.
Οι . . . κρεμαστοί κήποι
Εξοικονόμηση ενέργειας, μείωση της θερμοκρασίας και των ρύπων προσφέρουν και οι κάθετοι κήποι. Πρόκειται για τη φύτευση πάνω στις κάθετες επιφάνειες των κτιρίων, δηλαδή στους τοίχους. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι υπάρχουν δύο τρόποι για να εγκατασταθεί ένας τέτοιος κήπος: ο πρώτος είναι με την τοποθέτηση φυτοδοχείων, τα οποία στηρίζονται στον τοίχο του κτιρίου. Ο δεύτερος είναι με ένα εξειδικευμένο σύστημα που περιλαμβάνει ανθεκτικό μεταλλικό σκελετό, φύλλο PVC, μη βιοαποικοδομήσιμες μεμβράνες και μία ποικιλία φυτών. Και στις δύο μεθόδους εφαρμόζεται σύστημα αυτόματης άρδευσης. Όπως και ο ταρατσόκηπος, ο κάθετος κήπος λειτουργεί σαν κλιματιστικά. Κι αυτό διότι τους καλοκαιρινούς μήνες μειώνεται η θερμοκρασία κατά περίπου 5-6 βαθμούς στα δωμάτια που εφάπτονται με τους πράσινους τοίχους.
Τέλος, οι κρεμαστοί κήποι, μολονότι στο εξωτερικό είναι διαδεδομένοι, στη χώρα μας είναι ακόμη λιγοστοί. Ένας α[ ‘αυτούς εγκαταστάθηκε πριν από περίπου δύο χρόνια στην είσοδο των γραφείων του δήμου Αθηναίων, στην οδό Λιοσίων, από την εταιρεία Lando ltd. Ο συγκεκριμένος έχει διαστάσεις 2Χ1,50Χ4 μέτρα και τα φυτά του είναι ανθοφόρα και αειθαλή, ώστε να αντέχουν στις ιδιαίτερες κλιματικές συνθήκες του κέντρου.
Πράσινα κτίρια
Τα οφέλη που προσφέρουν οι πράσινες στέγες
-Έως 35% μείωση κατανάλωσης ενέργειας στον τελευταίο όροφο και 10-20% στους υπόλοιπους
-Έως 35% μείωση θερμοκρασίας στο εσωτερικό του τελευταίου ορόφου
-Έως 50% συγκράτηση του βρόχινου νερού (μείωση πλημμυρικών φαινομένων)
-Μείωση διοξειδίου του άνθρακα στο περιβάλλον
-Συγκράτηση σκόνης
Τα οφέλη του κάθετου κήπου
(τοποθέτηση φυτών στους τοίχους)
-5-6 βαθμούς μείωση της θερμοκρασίας τους καλοκαιρινούς μήνες στο δωμάτιο που εφάπτεται του «κάθετου τοίχου»
-Ηχομόνωση
-Συγκράτηση ρύπων
Κόστος πράσινης στέγης
-100-120 ευρώ ανά τ.μ. (80-200τ.μ.)
Περιλαμβάνονται τα φυτά, το σύστημα στεγανοποίησης, όλα τα υποστρώματα και το ποτιστικό σύστημα
-6 ευρώ ανά τ.μ. για απλή εγκατάσταση γλαστρών (δεν απαιτείται μόνωση)
Δημοσιεύτηκε στο ένθετο ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο που κυκλοφόρησε στις 5-6
