Μεμονωμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα έχουν τη δυνατότητα να απαγορεύουν τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες στα εδάφη τους, μια κίνηση της Ε.Ε. που μπορείνα οδηγήσει στο να πάψουν έτσι να μπλοκάρουν τις νέες καλλιέργειες που καλλιεργούνται σε άλλα κράτη μέλη. Ένα κύμα γενετικά τροποποιημένων φυτών θα μπορούσε σύντομα να αρχίσει καλλιεργείται στην Ευρώπη, μετά την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που υπόσχεται να εθνικοποιήσει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Η κάθε χώρα στην Ευρώπη μπορεί να μπλοκάρει ήδη τις γ.τ. καλλιέργειες στα εδάφη της με την επίκληση της λεγόμενης “ρήτρα διασφάλισης”, εάν έχουν βάσιμους λόγους να θεωρούν ότι συνιστά κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον.
Οι νέες προτάσεις οι οποίες ήρθαν στην δημοσιότητα στις 13 Ιουλίου και εξετάζονται από τα κράτη μέλη και το κοινοβούλιο της Ε.Ε. θα επιτρέψει στις χώρες να απαγορεύσουν τις γ.τ. καλλιέργειες για διάφορους λόγους, όπως η κοινωνικούς-οικονομικούς ή τυχόν ανησυχία σχετικά με τη επιμόλυνση συμβατικών και βιολογικών καλλιεργειών.
Οι ισχύοντες κανόνες της Ε.Ε. για τους γ.τ.ο.
Οι γ.τ.ο. μέχρι τώρα εξετάζονταν από την Ευρωπαϊκή Ένωση για κάθε περίπτωση χωριστά. Αν και θεωρτητικά διάφορες ποικιλίες επιτρέπεται να καλλιεργούνται στην Ευρώπη, μόνο δύο βρίσκονται στο στάδιο της καλλιέργειας. Χώρες όπως η Ελλάδα, Αυστρία, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Γερμανία και Λουξεμβούργο έχουν ήδη ή είναι έτοιμες να δηλώσουν ελεύθερες από γ.τ.ο.
Εκ πρώτης όψεως η νέα πρόταση της Ε.Ε. θα καταστήσει νομικά αποδεκτή την παραπάνω επιδίωξη. Όταν η νομική τροποποίηση τεθεί σε ισχύ, τα κράτη μέλη θα είναι ελεύθερα να περιορίσουν ή να απαγορεύσουν την καλλιέργεια όλων ή συγκεκριμένων γ.τ.ο. σε τμήματα ή στο σύνολο του εδάφους τους. Η τροπολογία αυτή θα ισχύει για όλους τους γ.τ.ο. που έχουν εγκριθεί για καλλιέργεια στην ΕΕ.
"Επικίνδυνη κίνηση"
Ωστόσο, με βάση έγγραφα σχετικά με τις επικείμενες προτάσεις της Επιτροπής τα οποία διερευσαν, το κίνημα κατά των γ.τ.ο. διαβλέπει πως η εθνικοποίηση αυτών των αποφάσεων, αν γίνει δεκτή, θα επιτρέψει νέες καλλιέργειες να εισάγονται με ταχείς διαδικασίες στη γεωργία και θα τερματίσει το σημερινό πολιτικό αδιέξοδο μεταξύ των χωρών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δηλώνεται πως η Ε.Ε. προσφέρει στις χώρες εθνικές απαγορεύσεις με αντάλλαγμα το να κάνουν τα στραβά μάτια σε ανησυχίες σχετικά στην υγεία και την ασφάλεια των γ.τ.ο. κατά τη διάρκεια της διαδικασίας έγκρισης της Ε.Ε. καθώς και ότι συγκεκριμένες τοπικές απαγορεύσεις δεν μπορούν να αντικαταστήσουν μια επιστημονικά ορθή διαδικασία ασφαλείας σε επίπεδο Ε.Ε. μιας και η γενετική επιμόλυνση δεν σταματά στα εθνικά σύνορα.
Η ΕΕ επιμένει ότι δεν διευκολύνει τους γ.τ.ο. στην Ευρώπη με το επιχείρημα ότι “δεν θα υπάρξει επιτάχυνση των αδειών ή αποδυνάμωση των αυστηρών περιβαλλοντικών απαιτήσεων για την εκτίμηση του κινδύνου της νομοθεσίας”.
Oι νέες νομοθετικές προτάσεις παρουσιάζονται λίγες μέρες αφότου το Συμβούλιο Γεωργίας της ΕΕ (29 Ιουνίου 2010) μπλόκαρε με την ψήφο του 6 αιτήσεις για αδειοδότηση ποικιλιών καλαμποκιού για τροφές και ζωοτροφές και την ανανέωση της έγκρισης για το Bt11. Στις 7 Ιουλίου δε, ψηφίστικε η νομοθεσία με την οποία δεν καθίσταται αναγκαστική η σήμανση ζωικών προϊόντων τα οποία προέρχονται απο ζώα τα οποία έχουν τραφεί με γ.τ.ο.
Εντωμεταξύ, ως πρωτο βήμα της διευρυνσης της καλλιέργειας γ.τ.ο. δημοσιεύθηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (26 Ιουλίου 2010) οι κατευθύνσεις-συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα εθνικά μέτρα που πρέπει να λαμβάνουν τα 27 κράτη μέλη της Κοινότητας για τη συνύπαρξη των γ.τ. καλλιεργειών με συμβατικές και την αποφυγή ακούσιας παρουσίας μεταλλαγμένων σε συμβατικά και βιολογικά αγροτικά προϊόντα. Διαβάστε το πλήρη κείμενο των συστάσεων εδώ
BiotechWatch.gr (πηγές: The Ecologist, GMWatch)
Ιούλιος 2010
