ΚΕΡΑΣΙΑ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ: Περιήγηση στην ιστορική Κερασιά

Η Κερασιά είναι ένα ήσυχο και νοικοκυρεμένο χωριό που κρατάει αρκετά το παλιό του χρώμα. Χωρίζεται στην Κάτω Κερασιά (Δ.Δ. του Δήμου Κάρλας) και στην Άνω Κερασιά, το πυρπολημένο άλλοτε από τους Γερμανούς χωριό. Η φύση, η ιστορία, οι μυρωδιές και οι γεύσεις θα σας κάνουν να περάσετε αξέχαστες στιγμές σε αυτό το πανέμορφο μικρό χωριό με την τεράστια ιστορία του και τις αστείρευτες δυνατότητες περιήγησης…

Η Κάτω Κερασιά βρίσκεται σε απόσταση 20,5 χλμ. από το Βόλο και σε υψόμετρο 140 μέτρα. Θα την βρούμε κρυμμένη μέσα σε ένα «γούπατο» κοντά και βορειανατολικά στην παλιά και αποξηραμένη λίμνη Κάρλα. Πριν από τα χρόνια της Κατοχής αυτό το μικρό σχετικά χωριό αποτελούσε χειμερινό οικισμό («ξεχειμαδιό») για τους κατοίκους της Άνω Κερασιάς. Όταν όμως οι Γερμανοί κατακτητές πυρπόλησαν το Μάρτιο του 1944 ολόκληρο το χειμερινό οικισμό, ο ξεριζωμένος πληθυσμός της συγκεντρώθηκε στα πρώην «καλύβια» του, που αποτελούν από τότε και τις μόνιμες πια εστίες των Κερασιωτών.

Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας οι Κερασιώτες έμεναν ολοχρονίς στο πάνω χωριό, αφού δεν υπήρχε το κάτω, με αποτέλεσμα να υποφέρουν πολύ το χειμώνα από τα κρύα και τα χιόνια. Σύμφωνα λοιπόν με παλιές προφορικές μαρτυρίες, δωροδόκησαν με ένα φόρτωμα βούτυρο τον Τούρκο διοικητή της περιοχής Σαρίμπεη, που απόσπασε αυτόν τον τόπο από τους Καπουρνιώτες ή Καναλιώτες και τον χάρισε στους Κερασιώτες για να φτιάξουν τα χειμωνιάτικα καλύβια τους και να καλλιεργήσουν τα χωράφια του.

Οι τελευταίοι όπως και παλιά ασχολούνται με τη γεωργία κυρίως, την κτηνοτροφία και την υλοτομία. Έλειψαν όμως από το τόπο τα αμπέλια που παρήγαν παλιότερα το βασικότερο ίσως προϊόν του τόπου.

Η Ανω Κερασιά
Βρίσκεται σε απόσταση 27 χλμ. από το Βόλο και σε υψόμετρο 680 μέτρα. Το πυρπολημένο άλλοτε από τους Γερμανούς χωριό ευτυχώς εδώ και κάποια χρόνια αρχίζει και πάλι να ξαναβρίσκει μέρος από την παλιά ζωντάνια του, καθώς είναι κάμποσοι οι Κερασιώτες που ανάστησαν τα παλιά κονάκια τους και του δίνουν κάποια ανάσα ζωής τα καλοκαίρια.

Η Άνω Κερασιά κατά την παράδοση χρωστάει το όνομά της σε μια γέρικη κερασιά, στην κουφάλα της οποίας οι πρώτοι οικιστές του χωριού βρήκαν ένα καντήλι αναμμένο και την εικόνα των Αγίων Αποστόλων. Ποιοι ήταν και πότε εγκαταστάθηκαν στον τόπο τούτοι οι οικιστές; Άγνωστο, αφού οι πηγές σιωπούν. Η τοπική παράδοση όμως λέει πως κτηνοτρόφοι από τα Άγραφα ήταν εκείνοι που πρώτοι «έριξαν γκρέκι» σε αυτό το τόπο μέσα στα δίσεκτα χρόνια της Τουρκοκρατίας.

Το χωριό από ό,τι μας λένε όσοι ασχολήθηκαν στα γραφτά τους με αυτό (κυρίως ο Κερασιώτης λογοτέχνης Ηλίας Λεφούσης) δεν είχε μεγάλη ανάπτυξη στα μακρινά εκείνα χρόνια επειδή ο τόπος ήταν φτωχός. Είχε όμως πολύ καλή κτηνοτροφία και έβγαζε και αρκετό κρασί, ενώ και η μεταξοκαλλιέργεια δεν έλειψε και από εδώ.

Στα χρόνια της κατοχής 1941-1944 η Άνω Κερασιά λόγω της ορεινής και σχετικά απρόσιτης θέσης της διαδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο στην Εθνική Αντίσταση, γεγονός που τιμάται με μνημείο στην είσοδο του χωριού, αφού υπήρξε έδρα του 54ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ. Αυτός όμως ήταν και ο λόγος που στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις τους οι Γερμανοί κατακτητές πυρπόλησαν όλο το χωριό.

Ο αυτοκινητόδρομος που ανοίχτηκε στη δεκαετία του 1970 έδωσε καινούργιες προοπτικές στο κατεστραμμένο χωριό και από ό,τι φαίνεται δεν θα αργήσει να ξαναγίνει η κυψέλη του παρελθόντος γύρω από την παλιά εκκλησία των Αγίων Αποστόλων (1872), που πυρπολημένη και αυτή στα 1944 ξαναστήθηκε τα τελευταία χρόνια στο δικό της χώρο με συνδρομές των απανταχού Κερασιωτών.

Τα αξιοθέατα
Στην Κερασιά, στο νοτιοανατολικό διαμέρισμα του Δήμου, μπορεί να δει κανείς στο κέντρο την μεγάλη πλατεία του χωριού και κάτω απ' αυτή την παιδική χαρά. Προχωρώντας στο καλντερίμι συναντάμε το τοξωτό γεφύρι, χρονολογείται από το 1886 και έχει αναγνωριστεί ως Διατηρητέο Μνημείο, το οποίο μας οδηγεί στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που είναι ο πολιούχος του χωριού.

Στον κεντρικό δρόμο προς τα Κανάλια υπάρχει το Κέντρο Ενημέρωσης Ορεινού Βορείου Πηλίου, που λειτουργεί από το 2001 και ο επισκέπτης μπορεί να ενημερωθεί για την πανίδα και τη χλωρίδα της περιοχής.

Ο Άγιος Παντελεήμων και η Παναγία είναι ξωκλήσια με φανταστική διαδρομή για τους περιπατητές, ενώ αξίζουν την προσοχή μας και τα ξωκλήσια του Αϊ-Λιά, Αγίας Παρασκευής, Αϊ-Θανάση, ενώ στην αμφιθεατρική πλατεία συναντάμε την εκκλησία των Αγίων Αποστόλων. Δίπλα βρίσκονται τα χαλάσματα του παλιού σχολείου, που χτίστηκε το 1875 από Κερασιώτες δωρητές που ζούσαν στην Αίγυπτο, και το "τσαΐρι" που θυμίζει τους χορούς και τα πανηγύρια τις παλιές καλές ημέρες. Ακόμη υπάρχει ένα παλιό μισογκρεμισμένο γεφύρι που χρονολογείται γύρω στο 1600.

Προς το τέλος του χωριού συναντάμε ένα όμορφο πετρόχτιστο πάρκο, όπου εκεί υπάρχει και το ανακατασκευασμένο πέτρινο πια πηγάδι (εκεί υδροδοτούνταν παλιά το χωριό) και λίγο πιο πέρα χτισμένο το ξωκλήσι του Αι- Γιάννη. Από κει ο δρόμος θα μας οδηγήσει στην Άνω Κερασιά, χωριό αναμνήσεων - θρύλου - ιστορικό χωριό.

Το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης στην είσοδο του χωριού δίνει το μήνυμα και το ερέθισμα για την αναζήτηση της ιστορίας. Τα χαλάσματα των σπιτιών θα γίνουν μάρτυρες-αποδείξεις για την καταστροφή που υπέστη το 1944 από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης.

Βουνά με οξιές- δρύες - καστανιές, έντονη βλάστηση κάνουν την περιήγησή μας ακόμα πιο μαγευτική, ενώ για τους περιπατητές δίνεται η ευκαιρία να επισκεφτούν το Βένετο, την Ιερά Μονή Φλαμουρίου και το Πουρί, ακολουθώντας μονοπάτια ιδιαίτερης ομορφιάς.

Εξερευνώντας τα μονοπάτια της Κερασιάς
Διαδρομή: Κάτω Κερασιά - Ανω Κερασιά
Διάρκεια: 1 ώρα και 15' λεπτά
Ξεκινώντας από το καλντερίμι φτάνουμε σε ένα μεγάλο πεύκο, ίσως το μοναδικό του χωριού. Αντικρίζουμε στον ανοιχτό ορίζοντα το μοναστήρι της Σουρβιάς, και πιο μακριά τη μεγάλη ρεματιά της Καλιακούδας που κατεβαίνει προς τη Λέσχιανη. Φτάνουμε σε μια περιοχή με μεγάλες δρύες. Στην κορυφή του λόφου υπάρχει το μνημείο του 54ου συντάγματος ΕΛΑΣ. Σιγά – σιγά συναντάμε τα πρώτα γκρεμισμένα σπίτια της Άνω Κερασιάς, ενός ανταρτοχωριού, που η ιστορία του είναι γραμμένη με αίμα.

Διαδρομή: Λουζίνικο - Κάτω Κερασιά
Διάρκεια: 2 ώρες και 30' λεπτά
Στον οικισμό του "Λουζίνικου" υπάρχει το τέταρτο κατά σειρά πέτρινο τοξωτό γεφύρι της ρεματιάς της Καλιακούδας (Ξεριά). Περνάμε ανάμεσα από ελαιοπερίβολα και φτάνουμε στην τοποθεσία "Διπόταμα". Για λίγα μέτρα προχωράμε μέσα στην κοίτη της ρεματιάς. Η βλάστηση είναι θαμνώδης με πουρνάρια και ο ορίζοντας είναι περιορισμένος. Όσο ανηφορίζουμε στην πλαγιά, τόσο πιο ευδιάκριτο γίνεται το μονοπάτι. Μπροστά υπάρχουν ψηλά απόκρημνα βράχια. Τελικά φτάνουμε μέσα στη λάκκα της Κάτω Κερασιάς, περνάμε πάνω από το τοξωτό γεφύρι και φτάνουμε στην πλατεία.

Διαδρομή: Ανω Κερασιά - Βένετο
Διάρκεια: 2 ώρες και 30' λεπτά
Το μονοπάτι στην αρχή δεν ξεκαθαρίζει καλά, γιατί το έδαφος είναι πετρώδες. Φτάνουμε σε μια λαγκαδιά με πολλές μεγάλες οξιές, φτέρες, μια σουβάλα στη δυτική της άκρη και δυο μαντριά στην ανατολική της. Η λαγκαδιά αυτή λέγεται "Γερακοφωλιά". Αφήνοντάς την αρχίζουμε να μπαίνουμε σε δάσος με δρύες. Συνεχίζοντας την πορεία μας φτάνουμε σε μια τοποθεσία πιο ανοιχτή, με μεγάλες δρύες και οξιές. Η τοποθεσία εδώ λέγεται "Το χωράφι της Γιάνναινας" ή "Οι μεγάλες δρύες". Εδώ ακριβώς έρχεται από αριστερά το μονοπάτι - καλντερίμι που ξεκινάει από τα Κανάλια, ενώνεται με το καλντερίμι που ακολουθούμε, και συνεχίζουν και τα δυο μαζί για το Βένετο.

Διαδρομή: Κάτω Κερασιά - Λέσχιανη
Διάρκεια: 2 ώρες
Ξεκινάμε από την πλατεία της Κάτω Κερασιάς και το μονοπάτι μάς βγάζει σε ξέφωτο. Οι ντόπιοι αυτά τα μέρη τα λένε μελίστρες. Από τούτο το ξέφωτο έχουμε ευρύ ορίζοντα. Φτάνουμε τελικά στη Λέσχιανη, χωμένη σε μια γούβα, κοντά στη ρεματιά που άλλοτε κατέβαιναν τα ορμητικά νερά της Καλιακούδας. Πέντε καλύβια και μια εκκλησιά όλα κι όλα, που όμως, χειμώνα - καλοκαίρι, θα βρεις έναν άνθρωπο να πεις μια κουβέντα. Αυτή είναι η Λέσχιανη, το αντάρτικο λημέρι, το σταυροδρόμι του βόρειου Πηλίου. Φτάνοντας μέχρι εδώ μια έκπληξη μας περιμένει μέσα στη ρεματιά της Καλιακούδας. Ένα πέτρινο το γεφύρι με τρεις καμάρες. Το μεγαλύτερο παραδοσιακό γεφύρι στο είδος του που σώζεται σε καλή κατάσταση στο Πήλιο.

Διαδρομή: Ανω Κερασιά - Μοναστήρι Σουρβιάς
Διάρκεια: 2 ώρες και 30' λεπτά
Η περισσότερη διαδρομή γίνεται μέσα σε δάσος οξιάς και βαδίζουμε σε υψόμετρο οχτακοσίων μέτρων περίπου. Το έδαφος είναι πετρώδες με αρκετές κινούμενες πέτρες μέσα στο μονοπάτι. Η βλάστηση είναι πυκνή θαμνώδης όλο με πουρνάρια. Τα κελιά αυτού του μοναστηριού είναι όλα γκρεμισμένα εκτός από δυο, στα οποία μπορεί κανείς να απαγκιάσει σε περίπτωση κακοκαιρίας.

Διαδρομή: Ανω Κερασιά - Μοναστήρι Φλαμουριού
Διάρκεια: 2 ώρες
Είναι ένα μοναστήρι που λειτουργεί κατά τις Αγιορείτικες συνήθειες και κανόνες, και σήμερα έχει τέσσερες μοναχούς. Στο ξεκίνημά μας το πρώτο σπίτι που συναντάμε, είναι του συγγραφέα της Κερασιάς Ηλία Λεφούση.
Όσο προχωράμε τόσο ανοίγει ο ορίζοντας και φτάνουμε σε ένα ανοιχτό μέρος, αγνάντι, που ξεχνιέσαι κοιτάζοντας μακριά τον Κίσσαβο, τον Όλυμπο και τις ακρογιαλιές προς το Αιγαίο. Είναι ένα μέρος εδώ που συγκεντρώνεσαι και μιλάς με τον εαυτό σου. Οι όμορφες όμως εκπλήξεις αυτής της διαδρομής δεν εξαντλούνται εδώ, μας περιμένουν κι άλλες πιο πέρα. Συνεχίζοντας στο μονοπάτι περνάμε μέσα από δάσος με τεράστιες οξιές, που είναι οι μεγαλύτερες σ' όλο το Πήλιο. Σου δίνει την εντύπωση ότι σε κάτι τέτοια δάση θα πρέπει να ζούσαν και να έτρεχαν οι Κένταυροι της μυθολογίας μας.
Συνεχίζοντας την πορεία μας στο μονοπάτι, φτάνουμε σε δέκα λεπτά στο μοναστήρι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος του Φλαμουριού. Εδώ υπάρχει η δυνατότητα να διανυχτερεύσει κανείς, αλλά η είσοδος στο μοναστήρι επιτρέπεται μόνον στους άντρες.

Επιμέλεια: Αλίκη Φωτιάδου

taxydromos.gr