Να συντονίσουν τις ενέργειές τους και τον προγραμματισμό τους για την αποτελε- σματικότερη προώθηση της έρευνας και της τεχνολογίας στον τομέα της γεωργίας καλεί τα κράτη μέλη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενόψει των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής και της επισιτιστικής ασφάλειας. Η Επιτροπή καλεί μάλιστα τα κράτη μέλη να υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις με την πορεία του κοινού προγραμματισμού τους και να συστήσουν κοινή διαχειριστική επιτροπή για την αγροτική έρευνα. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι:- Οι τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι στην κλιματική αλλαγή επειδή εξαρτώνται άμεσα από τις κλιματικές συνθήκες, ενώ οι εκπομπές από τις αγροτικές δραστηριότητες στην Ένωση αντιπροσωπεύουν το 14 % των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.- Η κλιματική αλλαγή αποτελεί μία από τις κυριότερες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσει η γεωργία προκειμένου να θρέψει τον πληθυσμό της γης, ο οποίος μέχρι το 2050 αναμένεται να ανέλθει στα 9 δισεκατ.
- Η παγκόσμια ζήτηση για τρόφιμα αναμένεται να αυξηθεί κατά 50 % μέχρι το 2030 και να έχει διπλασιαστεί μέχρι το 2050, ενώ προβλέπεται και ταυτόχρονη έντονη αύξηση της ζήτησης βιομάζας για μη επισιτιστικούς σκοπούς.
- Η γεωργία και η δασοκομία αντιμετωπίζουν έντονα αυξανόμενη ζήτηση βιομάζας για μη επισιτιστικούς σκοπούς που υποκινείται από προσπάθειες περιορισμού των επιπτώσεων σε άλλους κλάδους και από την ανάγκη μετάβασης σε οικονομία χαμηλών επιπέδων ανθρακούχων εκπομπών.
- Τα παγκόσμια αποθέματα ορισμένων βασικών ειδών διατροφής έχουν μειωθεί και η κορύφωση των τιμών των τροφίμων, σαν και αυτήν που παρατηρήθηκε το 2008, είναι πιθανόν να καταστεί συχνότερη, εάν η αυξανόμενη ζήτηση δεν μπορεί να καλυφθεί με συνέπεια από την προσφορά.
- Η κλιματική αλλαγή μπορεί να επηρεάσει την απόδοση των καλλιεργειών, τη διαχείριση του ζωικού κεφαλαίου και τη γεωγραφική θέση της παραγωγής και να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο γεωργικό εισόδημα, στη χρήση των γαιών και στις αγροτικές οικονομίες σε ορισμένες περιφέρειες της Ένωσης.
- Ο αγροτικός κλάδος τροπικών και υποτροπικών χωρών, ιδίως στην Αφρική νοτίως της Σαχάρας, είναι ιδιαίτερα ευάλωτος στην κλιματική αλλαγή και κάθε μεγάλη επισιτιστική κρίση στις εν λόγω περιοχές μπορεί να έχει επιπτώσεις στην Ευρώπη.
Συντονισμένες ενέργειες
Συνεπώς, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι «απαιτούνται συντονισμένες δράσεις προκειμένου οι εν λόγω συνδυασμένοι κίνδυνοι να μην οδηγήσουν σε ανεπανόρθωτες ζημιές και για να επιτευχθεί βιώσιμη προσφορά τροφίμων υπό μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες,» ενώ τονίζει ότι η παρούσα πρωτοβουλία κοινού προγραμματισμού αφορά επίσης και την εξέλιξη της κοινής γεωργικής πολιτικής.
Υπενθυμίζεται ότι κατά τη συνεδρίαση της 3ης Δεκεμβρίου 2009, το Συμβούλιο αναγνώρισε τη «Γεωργία, επισιτιστική ασφάλεια και κλιματική αλλαγή» ως πεδίο στο οποίο ο κοινός προγραμματισμός θα προσέδιδε σημαντική προστιθέμενη αξία στις τρέχουσες, αποσπασματικές προσπάθειες των κρατών μελών στον τομέα της έρευνας. Ως εκ τούτου, ενέκρινε συμπεράσματα στα οποία αναγνωρίζει την ανάγκη δρομολόγησης μιας πρωτοβουλίας κοινού προγραμματισμού επί του θέματος και κάλεσε την Επιτροπή να συνεισφέρει στην ανάληψή της. Επιπλέον, το Συμβούλιο επιβεβαίωσε εκ νέου ότι ο κοινός προγραμματισμός είναι μια διαδικασία της οποίας ηγούνται τα κράτη μέλη και όπου η Επιτροπή ενεργεί ως διαμεσολαβητής.
Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να συνεργαστούν μαζί της στη διερεύνηση του ενδεχομένου ανάληψης πρωτοβουλιών εκ μέρους της ώστε να βοηθηθούν τα κράτη μέλη στην κατάρτιση και υλοποίηση του στρατηγικού ερευνητικού θεματολογίου. Τα κράτη μέλη πρέπει επίσης να συνεργαστούν με τη μόνιμη επιτροπή γεωργικής έρευνας για να εξασφαλίσουν ότι οι δραστηριότητες κοινού προγραμματισμού συντονίζονται με το ευρύτερο θεματολόγιο της γεωργικής έρευνας.
Προκειμένου η Επιτροπή να υποβάλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, τα κράτη μέλη πρέπει να υποβάλλουν τακτικά στην Επιτροπή εκθέσεις σχετικά με την πρόοδο της εν λόγω πρωτοβουλίας κοινού προγραμματισμού,
Τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να καταρτίσουν κοινό στρατηγικό ερευνητικό θεματολόγιο, στο οποίο θα καθορίζονται οι μεσομακροπρόθεσμες ερευνητικές ανάγκες και οι στόχοι στον τομέα της επισιτιστικής ασφάλειας μέσω προσαρμογής στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη γεωργία και ελαχιστοποίησής τους. Το στρατηγικό ερευνητικό θεματολόγιο πρέπει να περιέχει σχέδιο υλοποίησης, στο οποίο θα καθορίζονται προτεραιότητες και χρονοδιαγράμματα και θα εξειδικεύονται οι δράσεις, τα μέσα και οι πόροι που απαιτούνται για την υλοποίησή του.
Οι δράσεις
Οι ακόλουθες δράσεις θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο στρατηγικό ερευνητικό θεματολόγιο και στο σχέδιο υλοποίησης:
α) εντοπισμός και ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με συναφή εθνικά προγράμματα και ερευνητικές δραστηριότητες·
β) ενίσχυση κοινών αναλύσεων προοπτικής και ικανοτήτων αξιολόγησης τεχνολογίας προκειμένου να εξασφαλιστεί η συνεχής παρακολούθηση των αναδυόμενων και νέων απειλών και η τακτική δημοσίευση σχετικών εκθέσεων·
γ) ανταλλαγή πληροφοριών, πόρων, βέλτιστων πρακτικών, μεθοδολογιών και κατευθυντήριων γραμμών·
δ) εντοπισμός πεδίων ή ερευνητικών δραστηριοτήτων που θα ωφελούνταν από τον συντονισμό ή τις κοινές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων ή την ομαδοποίηση πόρων·
ε) καθορισμός των διαδικασιών διεξαγωγής κοινής έρευνας στα πεδία που αναφέρονται στο στοιχείο δ)·
στ) κατά περίπτωση, από κοινού χρήση υφιστάμενων ερευνητικών υποδομών ή ανάπτυξη νέων τεχνικών μέσων·
ζ) εξαγωγή και διάδοση της γνώσης, της καινοτομίας και των διεπιστημονικών προσεγγίσεων σε άλλες περιοχές της Ευρώπης και παγκοσμίως και εξασφάλιση της αποτελεσματικής χρήσης των αποτελεσμάτων της έρευνας για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας και χάραξης πολιτικής·
η) ενθάρρυνση της στενότερης συνεργασίας ανάμεσα στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, καθώς και της ανοικτής καινοτομίας μεταξύ διάφορων επιχειρηματικών κλάδων·
θ) συνυπολογισμός των μεταβαλλόμενων αναγκών των καταναλωτών και εκείνων του κλάδου των γεωργικών προϊόντων διατροφής στην Ένωση κατά τον καθορισμό των στόχων των συναφών προγραμμάτων.
Επιπλέον, τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να συστήσουν κοινή διαχειριστική δομή στον τομέα της γεωργίας, της επισιτιστικής ασφάλειας και της κλιματικής αλλαγής, με την εντολή να καθορίσει κοινούς όρους, κανόνες και διαδικασίες συνεργασίας και συντονισμού και να παρακολουθεί την υλοποίηση του στρατηγικού ερευνητικού θεματολογίου.
agronews.gr
