Με την πορεία της απορρόφησης κονδυλίων του «Αλέξανδρος Μπαλτατζής» (πε- ρίπου 24%), που τους τελευταίους μήνες έχει πληρώσει για τη βιολογική γεωργία (παλιοί δικαιούχοι), την εξισωτική αποζημίωση (προκαταβολή 70%) και την πρώτη δόση του πριμ των Νέων Αγροτών έχει να ασχοληθεί η 5η Επιτροπή Παρακολούθησης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, την Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου στην Αρχαία Ολυμπία. Για την ώρα, στο ταμείο της αγροτικής οικονομίας έχουν εισρεύσει κάποια από τα ποσά ενίσχυσης μέσα από κοινοτικά προγράμματα. Στην επόμενη φάση, αναμένεται η ενεργοποίηση-προκήρυξη των Μέτρων και στη συνέχεια η απορρόφηση των κονδυλίων, κοινοτικών και εθνικών.
Σχέδια Βελτίωσης
Σημειώνεται σημαντική καθυστέρηση με την έκδοση της υπουργικής απόφασης για τις λεπτομέρειες εφαρμογής του περιβόητου Μέτρου 121 «Εκσυγχρονισμός Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων», ωστόσο προβλέπεται το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για το «σπάσιμο» των Σχεδίων Βελτίωσης σε πέντε δράσεις, που εκτός από τα Μίνι Σχέδια για κτηνοτρόφους και τα Σχέδια Βελτίωσης για καπνοπαραγωγούς, θα περιλαμβάνουν Μίνι Σχέδια για Φυτική Παραγωγή, ειδική δράση για τους Νέους Αγρότες και, φυσικά, τα κανονικά Σχέδια Βελτίωσης.
Όσον αφορά τα Μίνι Σχέδια, μέχρι τώρα έχουν υποβληθεί 544 αιτήσεις ενίσχυσης και έχουν εγκριθεί 444 από αυτές.
Νέοι Αγρότες
Για το τέλος του χρόνου έχει μετατεθεί η ολοκλήρωση της πληρωμής του πριμ των Νέων Αγροτών, αφού οι περιφέρειες κινούνται με ρυθμούς χελώνας στην αποστολή των στοιχείων των δικαιούχων. Μέχρι τις 15/10/2010 έχουν πραγματοποιηθεί πληρωμές ύψους 83 εκατ. ευρώ. Επίσης, ολοκληρώθηκε η διαδικασία μεταφοράς των ανειλημμένων υποχρεώσεων του Μέτρου από την Γ’ Προγραμματική Περίοδο, ενώ πληρωμές ύψους 6,9 εκατ. ευρώ, που πραγματοποιήθηκαν από την Οικονομική Υπηρεσία και αποτελούν ανειλημμένες υποχρεώσεις της Δ΄ Π.Π., καταχωρήθηκαν στο ΟΠΣΑΑ και συμπεριελήφθησαν στο τελευταίο αίτημα πληρωμής προς την Ε.Ε.
Σύμφωνα με την έκθεση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, «υπάρχει εκκρεμότητα τρεχουσών πληρωμών, λόγω καθυστέρησης στη ροή χρηματοδότησης από το ΥΠΟΙΟ, ύψους Δ.Δ. 3 εκατ. ευρώ περίπου.
Τέλος, επισημαίνεται ότι διαπιστώνονται καθυστερήσεις υποβολής φακέλου πληρωμής 2ης δόσης από σημαντικό αριθμό δικαιούχων, κυρίως λόγω καθυστέρησης έκδοσης των απαιτούμενων αδειοδοτήσεων των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεών τους από τις αρμόδιες υπηρεσίες, με συνέπεια να καθίστανται εκπρόθεσμοι».
Σχετικά με τις ανειλημμένες υποχρεώσεις, ολοκληρώθηκε η διαδικασία μεταφοράς τους, ενώ πραγματοποιήθηκαν πληρωμές ύψους 65,7 εκατ. ευρώ, καταχωρήθηκαν στο ΟΠΣΑΑ και συμπεριελήφθησαν στο τελευταίο αίτημα πληρωμής προς την Ε.Ε. «Υπάρχει εκκρεμότητα τρεχουσών πληρωμών, λόγω καθυστέρησης στη ροή χρηματοδότησης από το ΥΠΟΙΟ, ύψους Δ.Δ. 12 εκατ. ευρώ περίπου», όπως επισημαίνει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Άξονας 3 (ΟΠΑΑΧ)
Η μη κάλυψη της δημόσιας δαπάνης από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές θα αναλυθεί εκτενώς στην Επιτροπή και θα αναζητηθούν τρόποι ώστε να γίνουν ελκυστικότερα κάποια προγράμματα, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης.
Άξονας 4 (LEADER)
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η «γκρίνια» από τις Αναπτυξιακές Εταιρείες των διαφόρων νομών δεν θα έχει προηγούμενο. Είναι, μάλιστα, αποφασισμένες να δώσουν στην ηγεσία του υπουργείου να καταλάβει ότι αν δεν δουλέψει η κρατική μηχανή δεν πρόκειται να προχωρήσει τίποτα και θα επιρρίψουν ευθύνες στους χειρισμούς των τελευταίων κυβερνήσεων που έφεραν «πίσω» το Leader κατά ενάμιση χρόνο. Όλα αυτά, όμως, θα τεθούν στο περιθώριο της συνεδρίασης στην Αρχαία Ολυμπία και όχι επισήμως…
Γεωργοπεριβαλλοντικές δράσεις (Μέτρο 214)
Οι παριστάμενοι στην Επιτροπή θα ζητήσουν σαφείς απαντήσεις για το πόσα χρήματα θα κατευθυνθούν για τις ανάγκες απονιτροποίησης, καθώς και για το αν οι δικαιούχοι της επόμενης πενταετίας θα μπορούν να είναι όλοι οι αγρότες των 8 επιλέξιμων περιοχών ή θα αποκλειστούν όσοι είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα το 2006.
Ανειλημμένες Υποχρεώσεις γεωργοπεριβαλλοντικών δράσεων
Δράση 1.1 Βιολογική γεωργία: Οι ήδη ενταγμένοι στο μέτρο συνεχίζουν τις συμβατικές υποχρεώσεις τους μέχρι την ολοκλήρωση της πενταετίας. Μέχρι 31/12/2009 οι δικαιούχοι με συμβάσεις σε ισχύ ανέρχονται σε 16.872 και οι ενταγμένες εκτάσεις ανέρχονται σε 120.634 εκτάρια.
Δράση 1.2 Βιολογική κτηνοτροφία: Μέχρι τέλους του έτους 2009 ο αριθμός των δικαιούχων με συμβάσεις ανέρχεται σε 1.810 με αντιστοιχία έκτασης σε 128.676 εκτάρια.
Δράση 1.3 Εκτατικοποίηση κτηνοτροφίας: Μέχρι τέλους του έτους 2009 οι δικαιούχοι με συμβάσεις που συνεχίζουν την εφαρμογή είναι 815. Οι εκτάσεις βοσκότοπου που είναι ενταγμένες στο πρόγραμμα ανέρχονται σε 30.700 εκτάρια.
Δράση 2.1 Προστασία των ευαίσθητων στα νιτρικά περιοχών: Το Μέτρο εφαρμόστηκε στην περιοχή του Θεσσαλικού πεδίου (Νομοί Καρδίτσας, Λάρισας, Μαγνησίας, Τρικάλων και Επαρχία Δομοκού Ν. Φθιώτιδας), στην περιοχή του Κωπαϊδικού πεδίου και στη λεκάνη του Πηνειού Ν. Ηλείας.
Οι δικαιούχοι με συμβάσεις σε ισχύ ανέρχονται σε 10.347 και οι ενταγμένες εκτάσεις σε 109.900 εκτάρια.
Δράση 2.2 Προστασία υγροτοπικών συστημάτων: Στη Δράση αυτή περιλαμβάνονται τα ακόλουθα μέτρα της 3ης Προγραμματικής περιόδου και συνεχίζονται στην παρούσα περίοδο.
- «Πρόγραμμα διαχείρισης λιμνών και λιμνοθαλασσών Θράκης. Περιοχές του δικτύου NATURA 2000: ‘Δέλτα Νέστου και Λιμνοθάλασσα Κεραμωτής (Α 1150010) και οι Λίμνες και Λιμνοθάλασσες της Θράκης (Α 1130009)’».
Ενεργές συμβάσεις 817 με ενταγμένες εκτάσεις 8.805 εκτάρια.
- Πρόγραμμα διαχείρισης παραλίμνιων εκτάσεων της περιοχής του δικτύου NATURA 2000 «Λίμνες Βόλβης και Κορώνειας (Α 1220001)». Δικαιούχοι με ενεργές συμβάσεις είναι 82 με ενταγμένες εκτάσεις 1.404 εκτάρια.
- «Περιβαλλοντική προστασία των Λιμνών της Περιφέρειας Δυτ. Μακεδονίας: Λίμνες Βεγορίτιδας- Πετρών και Λίμνες Χειμαδίτιδας-Ζάζαρης». Δικαιούχοι με ενεργές συμβάσεις 20 με ενταγμένες εκτάσεις 157 εκτάρια.
- Προστασία Λίμνης Δοϊράνης. Δικαιούχοι με ενεργές συμβάσεις είναι 27 με ενταγμένες εκτάσεις 263,1 εκτάρια
Δράση 3.1 Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων: Οι ενεργές συμβάσεις ανέρχονται σε 911 και αντιστοιχούν σε 11.598 Μονάδες Ζωικού Κεφαλαίου.
Δράση 3.2 Διατήρηση εκτατικών καλλιεργειών που κινδυνεύουν από γενετική διάβρωση: Οι ενεργές συμβάσεις της δράσης ανέρχονται σε 308 με ενταγμένες εκτάσεις 5.104,25 εκτάρια.
Δράση 3.3 Προώθηση γεωργικών πρακτικών για την προστασία της άγριας ζωής: Οι ενεργές συμβάσεις της δράσης ανέρχονται σε 20 με ενταγμένες εκτάσεις 137 εκτάρια.
Δράση 3.6 Μακροχρόνια παύση της εκμετάλλευσης γεωργικών γαιών: Στο μέτρο παραμένουν 90 δικαιούχοι με 6.214 εκτάρια.
Δράση 4.1 Προστασία παραδοσιακού Ελαιώνα Άμφισσας: Είναι πρόγραμμα του οποίου οι συμβάσεις υπεγράφησαν μέχρι 31/12/2006. Κατά το έτος 2009 οι ενεργές συμβάσεις διαμορφώνονται σε 2.638 με 3.009 εκτάρια ελαιώνα.
Δράση 4.2 Διατήρηση αμπελοκομικής πρακτικής στον αμπελώνα Νήσου Θήρας: Είναι πρόγραμμα του οποίου οι συμβάσεις υπεγράφησαν μέχρι 31/12/2006. Οι δικαιούχοι με ενεργές συμβάσεις ανέρχονται σε 655 με αμπελοτεμάχια που αντιστοιχούν σε 709 εκτάρια.
Μεταποίηση και εμπορία (Μέτρο 123Α: Αύξηση της αξίας των γεωργικών προϊόντων)
Πραγματοποιήθηκε πρόσκληση στις 3/8/2009 με Δ.Δ. 300 εκατ. ευρώ, η οποία ανεστάλη στις 4/12/2009. Υποβλήθηκαν 194 αιτήσεις, εκ των οποίων οι δύο αποσύρθηκαν από τους ενδιαφερόμενους φορείς, με συνολικό προϋπολογισμό 412.509.096,98 ευρώ και με αιτούμενη Δημόσια Δαπάνη 187.821.241,50 ευρώ, οι οποίες αξιολογούνται.
Μέχρι σήμερα έχουν εξετασθεί από τη Γνωμοδοτική Επιτροπή 72 αιτήσεις ενίσχυσης εκ των οποίων:
- Πενήντα έτυχαν θετικής γνωμοδότησης από τη Γνωμοδοτική Επιτροπή, με συνολικό επιλέξιμο προϋπολογισμό 85.554.139,70 ευρώ και αναλογούσα Δημόσια Δαπάνη 37.966.317,09 ευρώ. Οι είκοσι πέντε από αυτές θεωρούνται ώριμες μετά την προσκόμιση των δικαιολογητικών των προεγκρίσεων, για ένταξη στο Μέτρο.
- Είκοσι δύο, συνολικού προϋπολογισμού 29.765.181,74 ευρώ και αιτούμενης Δημόσιας Δαπάνης 13.170.882,57 ευρώ απορρίφθηκαν από τη Γνωμοδοτική Επιτροπή και έλαβαν επιστολή ενημέρωσης με τους λόγους απόρριψης.
Οι αρμόδιες Υπηρεσίες επεξεργάζονται το θεσμικό πλαίσιο προκειμένου να εκδοθεί νέα πρόσκληση, εντός του 2011.
Συστήματα ποιότητας (Μέτρο 132)
Η 1η Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος, ύψους 15 εκατ. ευρώ, δημοσιοποιήθηκε στις 15/07/2009 με περίοδο υποβολής αιτήσεων από 22/07/2009 έως 28/09/2009. Υποβλήθηκαν συνολικά 5.586 αιτήσεις από τις οποίες οι 1.510 αφορούσαν Βιολογική Παραγωγή (Καν (ΕΟΚ) 2092/91), οι 4.060 αιτήσεις αφορούσαν το εθνικό καθεστώς ποιότητας AGRO 2 και οι 15 αιτήσεις το εθνικό καθεστώς ποιότητας AGRO 3.
Κατά τη διαδικασία πρωτοβαθμίου ελέγχου και αξιολόγησης των αιτήσεων, κρίθηκαν ως επιλέξιμες και αξιολογήθηκαν οι 4.583. Με την ολοκλήρωση των εργασιών της πρωτοβάθμιας γνωμοδοτικής επιτροπής κρίθηκαν τελικά ως επιτυχόντες 2.707 αιτούντες, με συνολικό εγκεκριμένο προϋπολογισμό 13.775.543,68 ευρώ.
Αυτό το διάστημα προετοιμάζονται οι ατομικές Αποφάσεις Έγκρισης Πράξης και οι αντίστοιχες απόρριψης , ενώ ταυτόχρονα θα δημοσιοποιηθούν τα αποτελέσματα.
Προβλέπεται να πραγματοποιηθούν οι πληρωμές στο τέλος του έτους 2010 ή/και στις αρχές του έτους 2011.