Μεταβατική επταετία για τα ιστορικά δικαιώματα και τις ποσοστώσεις στη ζάχαρη και διετία για το ακαλλιέργητο περιθώριο 7% προτείνουν οι ευρωβουλευτές για την Κοινή Αγροτική Πολιτική 2014-2020. Το παζάρι μεταξύ των βόρειων και νότιων χωρών είχε ως αποτέλεσμα να περάσουν εκατοντάδες συμβιβαστικές τροπολογίες, ενώ προτείνεται η παράταση των δικαιωμάτων φύτευσης αμπελώνων.
Αντίθετα με την Κομισιόν, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τάσσεται υέρ της διατήρηση του υφιστάμενου καθεστώτος έως την 31η Δεκεμβρίου 2020 ως μεταβατικό σύστημα.
Με έκθεση της που ψηφίστηκε την Πέμπτη, η Επιτροπής Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης επιχειρεί να θέσει τη δική της σφραγίδα στις διαπραγματεύσεις για την ΚΑΠ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το ακαλλιέργητο περιθώριο που, σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές θα πρέπει να αφορά τις εκμεταλλεύσεις άνω των 100 στρμ., ρύθμιση εξαιρεί από το μέτρο αυτό την πλειονότητα των Ελλήνων παραγωγών.
Ανάμεσα στις τροπολογίες των ευρωβουλευτών, ξεχωρίζουν οι εξής:
Άμεσες ενισχύσεις
Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν τις προτάσεις της Κομισιόν για ανώτατο όριο των άμεσων ενισχύσεων για κάθε αγρόκτημα στα 300.000 ευρώ, και μείωση της τάξης του 70% των πληρωμών προς εκείνους που λαμβάνουν μεταξύ 250.000 - 300.000 ευρώ, και μείωση 40% των πληρωμών σε εκείνους που λαμβάνουν μεταξύ 200.000 - 250.000 ευρώ. Οι πληρωμές για αγροτικές εκμεταλλεύσεις μεταξύ 150.000 και 200.000 ευρώ θα μειωθούν κατά 20%.
Κομισιόν και ΕΚ συμφωνούν ότι οι προϋποθέσεις για τις άμεσες ενισχύσεις δεν θα αφορούν αγρότες που εισέπραξαν λιγότερα από 5.000 ευρώ ως άμεσες ενισχύσεις για το προηγούμενο έτος.
Ευελιξία μεταξύ των πυλώνων
Η Επιτροπή προτείνει ότι «πριν την 1η Αυγούστου 2013, τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν να διαθέσουν ως πρόσθετη στήριξη για μέτρα στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης που χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του ΕΓΤΑΑ έως το 10% των ετήσιων εθνικών ανώτατων ορίων για τα ημερολογιακά έτη 2014 έως 2019». Με τη σειρά του το Ευρωκοινοβούλιο μιλά για «ποσοστό ευελιξίας μεταξύ των πυλώνων έως και 15% των ετήσιων εθνικών ανώτατων ορίων».
Δικαιώματα ενίσχυσης
Η Κομισιόν προτείνει τα ισχύοντα δικαιώματα να λήξουν στις 31 Δεκεμβρίου 2013». Το ΕΚ αντιπροτείνει να διατηρηθεί ως την 31η Δεκεμβρίου 2020 το υφιστάμενο καθεστώς, ως μεταβατικό σύστημα.
Διαφοροποίηση καλλιεργειών
Η αρχική πρόταση της Επιτροπής αναφέρει ότι «όταν η αρόσιμη γη του γεωργού καλύπτει περισσότερα από 3 εκτάρια και δεν χρησιμοποιείται εξ’ ολοκλήρου για παραγωγή χορτονομών (σπαρμένων ή αυτοφυών), δεν είναι εξ’ ολοκλήρου ακαλλιέργητη ή δεν έχει καλλιεργηθεί εξ’ ολοκλήρου με καλλιέργειες κάτω από το νερό για σημαντικό τμήμα του έτους, η καλλιέργεια σε αρόσιμη γη θα αποτελείται από τουλάχιστον 3 διαφορετικές καλλιέργειες. Καμία από τις τρεις αυτές καλλιέργειες δεν θα καλύπτει λιγότερο από το 5% της αρόσιμης γης και η κύρια καλλιέργεια δεν θα υπερβαίνει το 70% της αρόσιμης γης».
Αντιθέτως, το ΕΚ είναι πιο συμβιβαστικό: «Όταν η αρόσιμη γη του γεωργού καλύπτει από 10 έως 30 εκτάρια, η καλλιέργεια σε αρόσιμη γη θα αποτελείται από τουλάχιστον δύο διαφορετικές καλλιέργειες. Καμία από τις καλλιέργειες αυτές δεν θα υπερβαίνει το 80% της αρόσιμης γης. Όταν η αρόσιμη γη του γεωργού καλύπτει περισσότερα από 30 εκτάρια, η καλλιέργεια σε αρόσιμη γη θα αποτελείται από τουλάχιστον τρεις διαφορετικές καλλιέργειες εκτός από τις εκμεταλλεύσεις που βρίσκονται βορείως του 62ου παραλλήλου. Η κύρια καλλιέργεια δεν θα καλύπτει περισσότερο από το 75% της αρόσιμης γης και οι δύο κύριες καλλιέργειες μαζί δεν θα υπερβαίνουν το 95% της αρόσιμης γης».
Περιοχές οικολογικής εστίασης
Σύμφωνα με τις προτάσεις της Κομισιόν, «οι γεωργοί πρέπει να μεριμνούν ώστε τουλάχιστον το 7% των επιλέξιμων εκταρίων τους, εξαιρουμένων εκτάσεων εντός μονίμων βοσκοτόπων, να είναι περιοχή οικολογικής εστίασης όπως ακαλλιέργητες εκτάσεις, αναβαθμίδες, χαρακτηριστικά του τοπίου, ζώνες ανάσχεσης και αναδασωμένες περιοχές». Στις «περιοχές οικολογικής εστίασης», για τον πρώτο χρόνο η Επιτροπή Γεωργίας πρότεινε να διατηρηθεί το 1%, το δεύτερο έτος το 3% και, ενδεχομένως, το 7% κατά τα επόμενα έτη.
Μικροκαλλιεργητές
Για τους μικροκαλλιεργητές η Επιτροπή προτείνει ένα ειδικό καθεστώς ενισχύσεων με πολύ λιγότερες διατυπώσεις. Σε αυτό θα μπορούν να ενταχθούν οι αγρότες που λαμβάνουν ετήσιες ενισχύσεις μέχρι 1.000 ευρώ. Το ευρωκοινοβούλιο ανεβάζει το ποσό αυτό στα 1.500, επιτρέποντας σε πολύ περισσότερους αγρότες να ενταχθούν στο απλοποιημένο αυτό καθεστώς.
Συγκεκριμένα ορίζεται ότι «τα κράτη μέλη μπορούν να δημιουργήσουν ένα απλουστευμένο καθεστώς για τους μικροκαλλιεργητές (..). Οι γεωργοί που δικαιούνται ενίσχυση κατώτερη των 1.500 ευρώ δυνάμει των τίτλων III και IV εντάσσονται αυτομάτως στο καθεστώς μικροκαλλιεργητών. Οι γεωργοί που αναφέρονται στο άρθρο 47 παράγραφος 1 κοινοποιούνται στην Επιτροπή από τις εθνικές αρχές έως τις 15 Οκτωβρίου 2014».
